Πέμπτη 28 Απριλίου 2011

Ηταν ακραίος ο φετεινός Απρίλης ;

Ο Απρίλης του 2011 ήταν ψυχρός και βροχερός αλλά μας φάνηκε ακραίος επειδή τα τελευταία χρόνια - όπως και παλιότερα - επικρατούσε το ζεστό του πρόσωπο. Ομως δεν ήταν ακραίος ούτε από πλευράς βροχής ούτε από πλευράς θερμοκρασίας. Για τη βροχή είναι φανερό. Για τις ελάχιστες θερμοκρασίες, αν και ακόμα δεν τελείωσε, αν δούμε τις τιμές Απρίλη στο αεροδρόμιο Χανίων από το 1966 tu.tiempo) και τις συγκρίνομε με τις ελάχιστες του φετεινού Απρίλη στους τρεις κοντινούς σταθμούς της περιοχής (Πολυτεχνείου, κέντρου και αεροδρομίου), διαπιστώνομε ότι η χαμηλότερη τιμή από τους τρεις παρατηρήθηκε στο κέντρο της πόλης (η τοποθέτηση του σταθμού αυτού επέτρεψε και την αποκάλυψη ότι το κέντρο παρουσιάζει μεγαλύτερες αρνητικές τιμές από το Ακρωτήρι) και ήταν 6,6 ० C στις 24 του μήνα (7,6 ० C στις 12 και 6,9 ० C στις 23). Οι απολύτως ελάχιστες τις ίδιες ημέρες στον σταθμό Πολυτεχνείου ήταν 8,8, 8,7 και 9,3 ० C αντίστοιχα, ενώ στο αεροδρόμιο 10,00, 9.0 και 9.0 ० C αντίστοιχα, άρα διαπιστώνομε ότι υπάρχει ήδη σημαντική απόκλιση μεταξύ των τιμών του θερμότερου σταθμού (αεροδρόμιο) και του ψυχρότερου (κέντρο, ποιος το περίμενε) που μπορεί να φθάσει και τους 3,5 ० C περίπου - αν και όχι σταθερά. Αν λοιπόν δούμε τα δεδομένα του αεροδρομίου θα διαπιστώσομε ότι ελάχιστες τιμές χαμηλότερες από τις φετεινές παρατηρήθηκαν εκεί σε πολλές περιπτώσεις, ενώ σε 7 περιπτώσεις (20-4-1969, 5-4-1974, 3-4-1976, 1-4-1978, 1 και 2-4-1993, 1 και 2-4-1995, 2 και 8-4-1997) παρατηρήθηκαν θερμοκρασίες χαμηλότερες και από αυτές που παρατηρήθηκαν φέτος στο κέντρο της πόλης, με απολύτως ελάχιστη τους 5 ० C στις 5-4-1974 και στις 2-4-1995. Αν μάλιστα υπολογίσομε την απόκλιση μεταξύ κέντρου και αεροδρομίου που αναφέρω παραπάνω, η ελάχιστη στο κέντρο, τουλάχιστον τα τελευταία 50 χρόνια, θα πρέπει να έχει φθάσει γύρω στους 4, ίσως και 3 ० C.
Αρα οι ελάχιστες θερμοκρασίες του φετεινού Απρίλη στα Χανιά φαίνεται να ήταν οι χαμηλότερες από το 1997, αλλά δεν ήταν ακραίες. Αυτό που ήταν ακραίο ήταν η εμμονή των χαμηλών θερμοκρασιών σε προχωρημένες ημερομηνίες. Ετσι, μόνο σε μια περίπτωση (20-4-1969) παρατηρήθηκαν τέτοιες τιμές στην ίδια περίπου περίοδο, άρα από αυτή την άποψη το ακραίο του φαινομένου πρέπει να αναγνωριστεί, νομίζω.
Δεν άντεξα να κάνω τη σύγκριση και για το Ηράκλειο, συγνώμη Μιχάλη.
Εχω όμως την εξής off-topic απορία : Που είναι η επίδραση της αστικής θερμικής νησίδας, αν το κέντρο παρουσιάζει χαμηλότερες τιμές από το Ακρωτήρι ;
Γιώργος Στυλιανάκης

19 σχόλια:

Leandros είπε...

το κέντρο των Χανίων στις αναστροφές είναι σαφώς πιο κρύο από το Ακρωτήρι, δεν μου κάνει εντύπωση.
Ο κάμπος των Χανίων ψύχεται πολύ.

dretos είπε...

Επίδραση θερμικής αστικής νησίδας δεν παίζει για μια πόλη στο μέγεθος των Χανίων δίπλα στη θάλασσα. Επιπλέον το "κέντρο" = Νέα Χώρα επηρεάζεται από τις αναστροφές του Κλαδισσού (ας σκεφτούμε τις ακόμα πιο βαρβάτες αναστροφές παραμέσα προς Αγιά, Μουρνιέςκαι ακόμα στη Σούδα). Πιστεύω ότι ανάλογες αναστροφές δεν υπάρχουν στο ανατολικό τμήμα της πόλης και στο πραγματικό κέντρο.

Cte είπε...

Συμφωνώ απόλυτα, Λέανδρε. Ούτε εμένα μου κάνει εντύπωση, τις περίμενα αυτές τις θερμοκρασίες.
Προφανώς, Γιώργο, η αστική θερμική νησίδα των Χανίων υφίσταται, αλλά εξουδετερώνεται και πολύ γρήγορα λόγω της μεγάλης δύναμης που έχει η απόγεια άυρα από τον κάμπο. Μην ξεχνάμε εξάλλου ότι μορφολογικά η πόλη των Χανίων δεν έχει στο νότιο μέρος της ιδιαίτερες εξάρσεις (λοφάκια, υψώματα κλπ.) που θα μπορούσαν να ανακόψουν την ψυχρή επίδραση της απόγειας αύρας του κάμπου. Αντίθετα το κέντρο του Ηρακλείου, ενώ έχει σχετικά κοντά του στα ΝΔ τον κάμπο των Μαλάδων και της Φοινικιάς που έχουν γερές αναστροφές, μένει σχεδόν τελείως ανεπηρέαστο από την απόγεια αύρα λόγω των υψωμάτων που υπάρχουν στην περιοχή του Μασταμπά και των Δειλινών και που λειτουργούν σαν φυσικό τείχος. Μια άλλη διαφορά φυσικά υπάρχει και στην επίδραση της θαλάσσιας αύρας. Στα Χανιά έχουμε τρελές άπνοιες, ακόμα και στην ακτή, ενώ στο Ηράκλειο το "θερμό" θαλασσινό αεράκι δύσκολα κοπάζει, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Cte είπε...

Στο κέντρο, Μιχάλη, των Χανίων οι αναστροφές είναι πάνω-κάτω ίδιες με τη Νέα Χώρα, επειδή είναι εξίσου "γούβα". Οι ανατολικές περιοχές της πόλης (Λενταριανά-Άγιος Ιωάννης) όντως δεν έχουν τόσο μεγάλη αναστροφή λόγω υψομέτρου.
Θερμική νησίδα νομίζω ότι σχηματίζεται και στα Χανιά, απλά έχει περιορισμένη έκταση και ένταση. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η θερμική νησίδα εξαρτάται και από τους χώρους πρασίνου αλλά και από την πυκνότητα της δόμησης, πράγματα δηλαδή στα οποία τα Χανιά (εν αντιθέσει με το Ηράκλειο) δεν έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα.

Leandros είπε...

συμφωνώ 100% με τον Πανάγο.
Με την ευκαιρία πόσα χιλιοστά είχε χτες το Δαράτσο;

dretos είπε...

H θάλασσα πάντα μειώνει τη δύναμη της αναστροφής, οπουδήποτε. Ετσι και στο παραλιακό μέτωπο των Χανίων. Το τι θεωρείτε κέντρο θα μου το εξηγήσετε τελικά;
Χωρίς παρεξήγηση!

Leandros είπε...

Μιχάλη, έχει τύχει πολλές φορές να περπατάω μισό μέτρο από τη θάλασσα στο λιμάνι και να έχει απόγειο αύρα και παγωνιά.
Τα Χανιά έχουν πολλές νηνεμίες χειμώνα-καλοκαίρι.
Κέντρο Χανίων είναι η αγορά και η ευρύτερη περιοχή (δημαρχείο, λιμάνι, Αποκορώνου κτλ)

dretos είπε...

άλλο απόγειος αύρα και άλλο αναστροφή - αυτά δεν συνυπάρχουν στο ίδιο σημείο. Μπορεί πχ να έχει αναστροφή ο κάμπος στην Αγιά αλλά δεν υπάρχει κανένα ρεύμα από κει προς τα Χανιά, ο θερμός αέρας ανέρχεται απλά. Αναστροφή πιάνει η κοιλάδα του Κλαδισού, επηρεάζοντας, αν θέλετε και το κέντρο της πόλης αλλά όχι το λιμάνι αφού και μόνο τα κτίρια εμποδίζουν τέτοια ροή. Στην απόγειο αύρα ο αέρας είναι θερμός σε σχέση με τη θάλασσα, όταν κυρίως πιάνει, δηλαδή το καλοκαίρι. Πιθανό Λέανδρε να εννοείς περιπτώσεις ασθενούς "ψυχρού" ανέμου, κατ' ουσίαν θαλασσινού που για διάφορους λόγους προσκρούει σε αναστροφή ψηλότερα και ξανακατέρχεται τοπικά.

Cte είπε...

Εχτές είχα στο Δαράτσο 32,5 mm, Λέανδρε! Μιλάμε για απίστευτη μπόρα! Οι δρόμοι είχαν γίνει ποτάμια! Συνολικά ο Απρίλης 83 mm (!!) και μόνο το 2011 μέχρι στιγμής 421 mm. Για να καταλάβετε τη διαφορά, πέρυσι την ίδια ακριβώς περίοδο (Γενάρης-Απρίλης 2010) είχα μόλις 207 mm!! Επίσης το φετινό υδρολογικό έτος έχει μέχρι στιγμής 600 mm, ενώ για την ίδια περίοδο πέρυσι είχε 451 mm. Δηλαδή μόνο οι 4 πρώτοι μήνες του 2011 κοντεύουν να φτάσουν τον συνολικό υετό του υδρολ. έτους 2009-2010! Όχι βέβαια ότι τα 600 mm είναι στα κανονικά επίπεδα για την περιοχή του Δαράτσου, αλλά ας όψεται η καταραμένη ανομβρία του Οκτώβρη και του Νοέμβρη που μας πέρασε. Αν ήμασταν και δω λίγο τυχεροί, όπως...κάποιοι άλλοι, θα είχαμε ξεπεράσει τα 700 mm άνετα.

Μιχάλη, για την αναστροφή νομίζω ότι έχεις λίγο άδικο. Απο προσωπική και επανειλημμένη εμπειρία σε διαβεβαιώ ότι έχουμε στο ενετικό λιμάνι πολλές φορές κανονικότατη αναστροφή, με όλα τα ποιοτικά της γνωρίσματα (κατακόρυφη πτώση θερμοκρασίας και άνοδος υγρασίας κλπ.), ακόμα και τους καλοκαιρινούς μήνες. Και αυτό πιστεύω ότι συμβαίνει κατεξοχήν λόγω της απίστευτης άπνοιας που επικρατεί τις βραδινές και νυχτερινές ώρες στα Χανιά. Και άπνοια εννοώ απουσία θαλασσινής άυρας ή ανέμου. Δεν κουνιέται πραγματικά φύλλο! Ο στεριανός αέρας, συνεπώς, δεν βρίσκει κανένα απολύτως εμπόδιο να κυριαρχήσει στην πόλη και να μεταφέρει τη δροσιά του. Ρέθυμνο, Ηράκλειο και κυρίως Σητεία εγώ τουλάχιστον δεν έχω δει να συμβαίνει κάτι τέτοιο.

Όσο για το κέντρο των Χανίων, είναι προφανώς η παλιά πόλη, η αγορά και οι 4-5 κεντρικοί δρόμοι γύρω-γύρω (Κυδωνίας, Σκαλίδη, Αποκορώνου, Τζανακάκη, εν μέρει η Δημοκρατίας, ίσως οριακά και η Μπότσαρη).

dretos είπε...

Πόλη
Μέγιστη Θερμοκρ.
Ελάχιστη Θερμοκρ.
Βροχόπτωση
Γαύδος* 19.9oC 15.5oC 0.3
Ηράκλειο 21.0oC 15.0oC 17.0
Ιεράπετρα
Καστέλι Πεδιάδος 21.5oC 14.2oC 24.0
Παλαιόχωρα* 20.0oC 15.8oC 4.0
Ρέθυμνο
Σητεία 22.6oC 16.0oC 18.6
Τυμπάκι 20.0oC 14.6oC 2.0
Χανιά 20.6oC 14.6oC 6.0

dretos είπε...

Τα παραπάνω της ΕΜΥ δείχνουν ότι η βροχή στα Χανιά ήταν υπόθεση κυρίως της πόλης; Πάρα πολύ νερό στην περιοχή Καστελίου-Θραψανού Πεδιάδας.

dretos είπε...

α τώρα είδα το μήνυμα σου Παναγιώτη! Μπράβο για τα νερά! Πάντως επιμένω άλλο στεριανός-απόγειος άλλο αναστροφή, η άπνοια δεν σημαίνει πάντα αναστροφή, σημαίνει έλλειψη βαροβαθμίδας.

Cte είπε...

Η χτεσινή βροχή Μιχάλη ήταν όντως υπόθεση της πόλης των Χανίων και μάλιστα των δυτικών τμημάτων και προαστίων (από Νέα Χώρα και δυτικότερα). Η σύγκλιση έγινε εντός του κόλπου των Χανίων με πορεία των νεφών κυρίως ανατολική-->δυτική. Έτσι το Ακρωτήρι έμεινε αρκετά απ'έξω και πήρε μόνο 6 mm. Φαντάσου ότι από το σταθμό της πόλης απέχω σε ευθεία περίπου 2,5 χλμ. και είχαμε 10 mm διαφορά στον υετό (22-32). Ακόμα πιο δυτικά και εσωτερικά στον κάμπο έγινε πραγματικά χαμός, χαρακτηριστικό είναι το σημερινό δημοσίευμα των Χανιώτικων Νέων για την Αγιά (http://www.haniotika-nea.gr/65995-%CE%A0%CF%81%CF%89%CF%84%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%82%20%CE%B2%CF%81%CE%BF%CF%87%CF%8C%CF%80%CF%84%CF%89%CF%83%CE%B7%20.html).

Για τις χαμηλές νυχτερινές θερμοκρασίες στα Χανιά δεν μπορώ να εκφέρω περαιτέρω γνώμη λόγω έλλειψης ειδικών γνώσεων. Μιας και ανέφερες πάντως τη βαροβαθμίδα, πιστεύω ότι το εν λόγω φαινόμενο δεν έχει να κάνει με τη δυναμική της ατμόσφαιρας, αλλά με πιο τοπικούς, ορογραφικούς και καθαρά γεωμορφολογικούς - θα έλεγα -, παράγοντες που διαμορφώνουν το μικρόκλιμα της πόλης των Χανίων. Νομίζω ότι σε καλοκαιρινές αναρτήσεις παλιότερα έχουμε σχολιάσει αρκετά π.χ. την επίβράδυνση των μελτεμιών μέσα στον κόλπο των Χανίων - πράγμα που σχετίζεται τελικά με την επικράτηση της νυχτερινής απόγειας αύρας.

Apostolis είπε...

Κάτι που προσπάθησα να στείλω νωρίτερα αλλά δεν τα κατάφερα λόγω κολλήματος του υπολογιστή:

Γεια χαρά σας. Χαίρομαι που είναι σχεδόν Μάης και ακόμα υπάρχει καιρικό ενδιαφέρον.

Για μία ολοκληρωμένη αξιολόγηση του Απρίλη βέβαια θα πρέπει να δούμε και τις μέσες τιμές. Θα πρέπει επίσης να συγκρίνουμε και με κάποια 1α δεκαήμερα Μαίου. Έχουν υπάρξει απ'όσο θυμάμαι κάποια ιδιαίτερα κρύα στα πρόσφατα χρόνια (ειδικά ένα, κάπου το 2007 ή 08, δε θυμάμαι), ίσως τόσο κρύα όσο και οι περσμένες μέρες?

Όσον αφορά τις χθεσινές βροχές, δεν ξέρω αν το ακούσατε, αλλά στην Αγιά έγινε χαμός. Ο πατέρας μου μέτρησε 55χιλ στην Επισκοπή Αγιάς (ερασιτεχνικά) και στη λίμνη μέτρησαν 98χιλ. Όλα αυτά σε λιγότερο από μία ώρα..

Σταθμός στον κάμπο της Αγιάς λοιπόν :-)

Οι αναστροφές όντως είναι συχνά εντυπωσιακές στην περιοχή. Ενδιαφέρουσες αναστροφές έχει επίσης και η περιοχή γύρω από την Ξηλοκαμάρα.

Leandros είπε...

Πράγματι χαμός στην Αγυιά.

Παναγιώτη η επιβράδυνση των μελτεμιών στα Χανιά σχετίζεται με ορεογραφικούς παράγοντες, δηλαδή την ύπαρξη ψηλών βουνών κάθετα στον βοριά.

dretos είπε...

H Αγιά είναι η περιοχή που εκπλήσσει ότι είναι στην Κρήτη. Από τις κλειστές περιοχές χαμηλού υψομέτρου στη βόρεια πλευρά ξεχωρίζει ως η πιο υγρή, πιο βροχερή, συχνά με ομίχλες και αναστροφές ενώ δεν θυμίζει Κρήτη και Αιγαίο ούτε καν στη φυσική βλάστηση αφού έχει πολλά είδη δέντρων και θάμνων "ηπειρωτικά" ως κυρίαρχα. Λίγο παραμέσα (Αλικιανός-Μεσκλά) μπορεί να έχουν ακόμα περισσότερο υετό αλλά τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά παραμένουν "κρητικά". Ανάλογες περιοχές με την Αγιά είναι κάποιες μικρές κοιλάδες (πχ των Σισών Μυλοπόταμου) ή στον Αποκόρωνα αλλά όχι στο βαθμό ηπειρωτικότητας της Αγιάς...

Cte είπε...

Σωστά, Λέανδρε. Το μελτέμι επιβραδύνεται κυρίως λόγω του όγκου των Λευκών Ορέων τον οποίο συναντά στο "διάβα" του. Πιστεύω πάντως ότι παίζει ρόλο και ο σχετικά κλειστός σχηματισμός του κόλπου των Χανίων (Σπάθα-Ακρωτήρι). Μπορεί τα δύο αυτά ακρωτήρια να έχουν αρκετή απόσταση μεταξύ τους, αλλά για τα δεδομένα του μελτεμιού η έκταση είναι μικρή για να μπορέσει να δράσει 100%. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι είναι άνεμος επιφανειακός, άρα επηρεάζεται πολύ από τον οριζόντιο και τον κάθετο διαμελισμό.
Λέω, λοιπόν, ότι επειδή επιβραδύνεται το μελτέμι, η απόγεια αύρα (ή ό,τι άλλο είναι τέλος πάντων αυτό που συμβαίνει στα Χανιά) έχει περισσότερο "ελεύθερο χώρο και χρόνο" για να επικρατήσει. Εσύ νομίζω ότι το ερμήνευσες αντίστροφα, ότι δηλ. η επιβράδυνση οφείλεται στην απόγεια αύρα, ίσως λόγω κακής διατύπωσης της σκέψης μου.

Για την Αγιά, τι να πούμε, η περιοχή είναι μια κατηγορία μόνη της, όπως τα λέει ο Μιχάλης! Απίστευτη τοπικότητα! Πραγματικά θα τρίβαμε τα μάτια μας από κάθε άποψη, αν είχαμε ένα σταθμό σε αυτή την περιοχή ή και λίγο πιο μέσα (Αλικιανό, Βατόλακκο κλπ.).

Apostolis είπε...

Εγώ διαθέτω τουλάχιστον χώρο στην περιοχή. Αξίζει να συζητηθεί..

Μιχάλη τι είδους φυτά εννοείς? Ενδιαφέρουσα παρατήρηση.

dretos είπε...

Φοιτοκοινωνίες πεδινής υγροτοπικής έκτασης, όλα μαζί δεν τα συναντάς εύκολα σε άλλη περιοχή. Πχ Ιτιές όχι σαν της υπόλοιπης Κρήτης.