Βίντεο από τη χιονιά της 29ης Ιανουαρίου 2008

Υετός ανάμικτος, βροχή, χιονόλυτος και παγοσφαιρίδια στο κυματώδες λιμάνι Ηρακλέιου 09:00



Χιονόπτωση ανάμικτη με κόκκους και νιφάδες στο φαράγγι Τυλίσου 09:40



Χιονοσφαιρίδια στο Πανεπιστήμιο (Κνωσού) 12:40



Κοκκώδης χιονόπτωση (ρυζόχιονο) Ανω Ασίτες, 16:00



Οι πολλές μορφές του υετού είναι κλασικό γνώρισμα των χιονιάδων βορείου ρεύματος στην Κρήτη. Ετσι και αυτή τη φορά είχαμε μαλακά κοκκώδη κατακρημνίσματα όπως τα χιονοσφαιρίδια. Αυτή όμως τη φορά δεν είδαμε, τουλάχιστον εδώ στο Ηράκλειο, τα κλασικά χιονοχάλαζα (σκληρότερο των παγοσφαιριδίων και χιονοσφαιριδίων κατακρήμνισμα) πιθανά λόγω της λιγότερης αστάθειας και του έντονου ανέμου. Οι νιφάδες χιονιού στα νέφη μετατρέπονταν βίαια σε συμπυκνωμένα κοκκώδη κατακρημνίσματα όπως τα χιονοσφαιρίδια (μεγάλου μεγέθους) ή το ρυζόχιονο και όταν έλιωναν στα χαμηλότερα υψόμετρα έδιναν παγοσφαιρίδια και χιονόλυτο. Όταν υπάρχει έντονη αστάθεια δίνουν τα χαρακτηριστικά μικρά παγάκια του τυπικού, λίγο σκληρού χιονοχάλαζου. Φυσικά σε καμία περίπτωση δεν είχαμε χαλάζι όπως πολύ κακώς αναφέρεται στα Μ.Μ.Ε.

Ξηρή κακοκαιρία

Η κακοκαιρία που τελειώνει ήταν ασυνήθιστη, για δύο λόγους : Πρώτα-πρώτα ήταν σχεδόν τελείως ξηρή στις βόρειες ακτές του νησιού, κάτι το σπανιότατο για γενικευμένη κακοκαιρία. Τα μηδαμινά ύψη βροχής που έπεσαν ιδίως στη δυτική Κρήτη δεν αλλάζουν την εικόνα αυτή. Δεύτερον, οι βόρειοι άνεμοι έπνευσαν ΚΑΙ στη βόρεια Κρήτη βίαια (σχεδόν 100 χιλ/ώρα σε όλη τη βόρεια Κρήτη) και απότομα, χωρίς φαινόμενα αστάθειας κλπ στην επιφάνεια, μετά δε από αρκετές ώρες ακολούθησε η δυνατή θαλασσοταραχή που αρχικά έλειψε, κυρίως λόγω της προηγούμενης δυτικής συνιστώσας των ανέμων τόσο εδώ όσο και πιο βόρεια της Κρήτης. Τέτοιος συνδυασμός βίαιων βόρειων ανέμων - και στη συνέχεια ισχυρής θαλασσοταραχής - με ξηρό καιρό, σπάνια παρατηρείται στη βόρεια Κρήτη. Η κακοκαιρία αυτή, όπως πολύ εύστοχα είπε ο Δρεττάκης, παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα με εκείνη της 24-3-2003, οπότε οι πολύ ψυχροί άνεμοι ήταν σχεδόν εξίσου ισχυροί (αρχικά με δυτική συνιστώσα και τότε) και η βροχή εξίσου μηδαμινή (περί τα 2 χιλ. στους δύο κύριους σταθμούς). Μοιάζει επίσης με εκείνες της 9-1-2002, και 26/27-12-2006, που ο επίσης ξηρός ισχυρότατος Β/ΒΔ άνεμος προκάλεσε ζημιές στη νότια Κρήτη. Ωστόσο στις περιπτώσεις αυτές η ξηρή θύελλα είτε δεν ήταν γενικευμένη σε όλο το μήκος του νησιού είτε δεν "εισέβαλε" στην Κρήτη με την ίδια ταχύτητα και βιαιότητα όπως τώρα.
Η θαλασσοταραχή ήταν επίσης αξιοσημείωτη, ωστόσο ακόμα και πρόσφατα, δηλαδή μετά το 2000, παρατηρήθηκε παραπλήσιας έντασης κυματισμός (1-12-2001, 17-3-2003, 11 και 22-1-2004, ακόμα και 4-11-1006), ο οποίος όμως επίσης δεν είχε την ίδια ένταση σε όλη τη βόρεια ακτή του νησιού : Ετσι π.χ. η θαλασσοταραχή της 17-3-2003 ήταν η ισχυρότερη από την 30-1-1994 δηλαδή για μία δεκαετία αλλά μόνο για τη δυτική Κρήτη, ενώ αντίθετα εκείνη της 22-1-2004 ήταν ισχυρότερη στην ανατολική Κρήτη. Τέλος ένα άλλο σπάνιο χαρακτηριστικό τούτης της θαλασσοταραχής ήταν η ΒΒΑ συνιστώσα της στην Α. Κρήτη, κάτι το πολύ-πολύ σπάνιο, γι'αυτό και προκάλεσε ζημιές σε ψαροχώρια και λιμενίσκους που είναι προστετευμένα στους απολύτως επικρατούντες ΒΔ-ΒΒΔ ανέμους (Μόχλος κλπ).
Η μεγάλη δηλαδή ένταση του ανέμου και της θαλασσοταραχής και η ομοιόμορφη περίπου κατανομή τους σε όλο το μήκος της βόρειας Κρήτης σε συνδυασμό με την απουσία βροχής και φαινομένων αστάθειας, δίνουν το δικαίωμα να χαρακτηρίσει κανείς την κακοκαιρία αυτή ασυνήθιστη έως σπάνια για το νησί.
Γιώργος Στυλιανάκης

Φωτογραφίες από λιμάνι Χανίων

Η πρώτη δυνατή χιονιά του 2008 έρχεται..

Οι σημερινές προγνώσεις παγκόσμιων και περιοχικών μοντέλων καιρού είναι αρκετά σαφείς για τη σημαντική ψυχρή εισβολή που αναμένεται τη Δευτέρα 28/1/08. Στον άνω χάρτη του GFS (Αμερικάνικο παγκόσμιο μοντέλο) διακρίνεται η πολύ ψυχρή αέρια μάζα στα 500hpa να έχει κατεβει ήδη στο νότιο Αιγαίο το απόγευμα της Δευτέρας και ο σχηματισμός χαμηλού βαρομετρικού στη ΝΔ Τουρκία. Ο παρακάτω χάρτης του πάχους στρώματος μεταξύ των 1000 και 500 hpa δείχνει την ενδεικτική γραμμή των 528gpdam (γεωδυναμικά ύψη στρώματος) να φθάνει αρκετά νότια της Κρήτης:

Παράλληλα και το ecmwf (Ευρωπαϊκό - ελεύθερη έκδοση) δείχνει σημαντικά ύψη υετού στην Κρήτη για τη Δευτέρα απόγευμα - βράδυ:

Το περιοχικό μοντέλο Σκύρων του Πανεπιστημίου Αθηνών δείχνει πολύ υψηλά ύψη υετού για το βράδυ της Δευτέρας στην Κρήτη:
και επίσης χιονιού με σημαντική χιονοκάλυψη:

Τελος αναφέρουμε και το μετεόγραμμα του Ηρακλείου από το Ελβετικό μοντέλο NMM, φαίνεται να κατεβαίνει στο -6 η θερμοκρασία στα 850hpa (γεωδυναμικό ύψος 1400 μέτρα) με σημαντικά ύψη βροχής.Με τα δεδομένα αυτά αναμένονται βροχές και ίσως καταιγίδες στην Κρήτη (κυρίως στα βόρεια) από το μεσημέρι της Δευτέρας και πολύ σύντομα χιονοχάλαζα και παροδικές χιονοπτώσεις ακόμα και σε πολύ χαμηλά υψόμετρα. Οι μικρές λεπτομέρειες θα καθορίσουν το ποσό των χιονοπτώσεων, το υψόμετρο χιονόστρωσης και το αν θα χιονίσει και στα πεδινά - παραθαλάσσια, κάτι ακόμα πολύ δύσκολο να προβλεφθεί.

Μιχάλης Δρετάκης

Στροβιλισμοί στη βόρεια Κρήτη

Funnel cloud που πιθανότατα έγινε κανονικός Υδροστρόβιλος καταγράφηκε το πρωί της 24ης Ιανουαρίου από την κάμερα του λιμανιού των Χανίων
( http://www.meteo.gr/stations/chania/webcam.htm )
Πάνω η πλήρης εικόνα και κάτω η λεπτομέρεια:


Στις 5 - 5:30μμ. 2 υδροστρόβιλοι παρατηρήθηκαν βόρεια-βορειοδυτικά του Ηρακλείου καθώς σε εξέλιξη βρισκόταν καταιγίδα, ιδού ο σωρειτομελανίας πουτα προκάλεσε:

Ο ένας υδροστρόβιλος σε φάση διάλυσης στις 16:59 όπως φαινόταν από τα ΝΔ της πόλης:

Ο δεύτερος, με πανέμορφο σχήμα στο ύψος του Παγκρητίου σταδίου - Γιόφυρου καθώς ακουμπάει στο νερό:

Και σε μεγέθυνση:
Το φαινόμενο συνοδευόταν από κεραυνούς που έπεφταν δίπλα στον σιφώνα. Προς το τέλος του φαινομένου η βροχή κάλυπτε τον υδροστρόβιλο αλλά φαινόταν ακόμα η δίνη του θαλασσινού νερού:

Υδροστρόβιλοι στην Ιεράπετρα

Σήμερα το μεσημέρι το ασθενές ΝΑ ρεύμα και η έντονη αστάθεια έδωσαν τη δυανατότητα σχηματισμού υδροστροβίλων στην θαλασσα της Ιεράπετρας. Ο πρώτος σημειώθηκε ακριβώς νότια της πόλης νωρίτερα. Οι επόμενη 2 διακρίνονται στην πρώτη φωτογραφία (άνω), ο ένας σε διάλυση και δεξιά του ο επόμενος, αριστερά τους βροχοκουρτίνες στην περιοχή ανοιχτά της Αγίας Φωτιάς του Μακρύγιαλου.

Ο επόμενος υδροστρόβιλος (πάνω) έφθασε πολύ κοντά στην πόλη από τα ανατολικά αλλά ήταν μικρής έντασης και διαλύθηκε γρήγορα.

Ενας ακόμη στρόβιλος (πάνω) που σχηματίστηκε από το ίδιο σύννεφο φαίνεται ότι έπιασε σχεδόν αμέσως ξηρά (περιοχή νότια του Κάτω Χωριού Ιεράπετρας) και συνοδευόταν από νέφη που μάλλον έδωσαν και χαλάζι αν κρίνομαι από το χρώμα των "κουρτινών" (κάτω). Θα πρέπει να τον θεωρήσουμε στρόβιλο ξηράς λοιπόν!
Τέλος κάτω μια φωτογραφία από το πανέμορφο νεφικό σύστημα με "τοιχεία" νεφών.

Στην περιοχή λίγο ανατολικά και βόρεια της Ιεράπετρας σημειώθηκαν αξιόλογες βροχές,
οι οποίες ήταν μάλλον απρόβλεπτες!

Ο Ιανουάριος στην Κρήτη

Μετά το 1900

Από την 5 έως την 10 Ιανουαρίου 1905 (= 18-21^η) έπεσαν καταρρακτώδεις βροχές στα Χανιά, οι περισσότερες μετά από πολλά χρόνια. Πολλοί δρόμοι στην πόλη πλημμύρισαν ή υπέστησαν ζημίες. Εκτεταμένες κατολισθήσεις και καθιζήσεις στην ύπαιθρο. Οικονομική δυσπραγία ακολούθησε λόγω πλήρους διακοπής των γεωργικών εργασιών.

Την 7-8 Ιανουαρίου (= 20/21) 1907 δριμεία κακοκαιρία σε ολόκληρο το νησί. Προς στιγμήν καλύφθηκαν από χιόνια μέχρι και τα παράλια. Σφοδρή θαλασσοταραχή, προβλήματα στα λιμάνια. Η τρικυμία αυτή αναφέρεται και από τον τότε κεντρικό λιμενάρχη Χανίων Στ. Κουρκούτη στο προσωπικό του ημερολόγιο.

Την 11-14 (= 24-27) Ιανουαρίου 1908 σημειώθηκαν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. (στα Χανιά έως 2 β.κ). Αναφέρθηκαν θάνατοι ανθρώπων από το κρύο. Αφθονα χιόνια στο εσωτερικό, σφοδρή θαλασσοταραχή πάλι προκάλεσε ζημίες στην προκυμαία και στο φρούριο Φιρκά στα Χανιά, αποφασίστηκε η άμεση επισκευή των ζημιών. Η τρικυμία αυτή αναφέρεται επίσης και από τον Στ. Κουρκούτη.

Από 5 έως 17 Ιανουαρίου (= 18-30) 1909 συνεχείς ραγδαίες βροχές. Λίγα παλιά σπίτια στις πόλεις κατέρρευσαν, πλημμύρες στην ύπαιθρο, διακοπή πολλών οδικών συγκοινωνιών.

Βαρύς και βροχερός υπήρξε ο Ιανουάριος 1924. (254,7 χιλ. Χανιά)

Σχεδόν το ίδιο συνέβη και τον Ιανουάριο 1925. Ραγδαίες βροχές την 9 και 12-13 Ιανουαρίου, πλημμύρισε ο ποταμός Κερίτης στα Χανιά. Πολυήμερη θαλασσοταραχή και μάλιστα αξιοσημείωτης έντασης σε ολόκληρο το Αιγαίο.

Την 7-1-1926 αλλά και επόμενες ημέρες πλημμύρισαν οι χαμηλές συνοικίες στα Χανιά από ραγδαίες βροχές. Πολύομβρος μήνα, με 325 χιλ. στα Χανιά (από 08.00 της 8^ης έως 08.00 της 9^ης έπεσαν 123,6 χιλ).

Πλημμύρες ποταμών και χειμάρρων σημειώθηκαν και την 28 έως 30 Ιανουαρίου 1927 σε όλο το νησί με ανατολικούς ανέμους (Χανιά 207,7 χιλ ο μήνας, από τα οποία 87,1 σημειώθηκαν την 29^η).

Το ίδιο και το 3^ο 10ήμερο του Ιανουαρίου 1928. Καθιζήσεις σημειώθηκαν, μια γέφυρα στην Κίσσαμο παρασύρθηκε, μια μικρή έπεσε επίσης μέσα στα Χανιά, όπου σημειώθηκε ρεκόρ βροχής Ιανουαρίου (373,ο χιλ.) που καταρρίφθηκε μόνο το 1981. Τα ημερήσια ύψη βροχής δεν ήταν πολύ υψηλά, οι βροχές όμως επαναλαμβάνονταν σχεδόν καθημερινά και ήταν συνεχείς από την 11 έως 25 και από την 27 έως 8-2^ου. Συνολικά παρατηρήθηκαν 25 ημέρες βροχής.

Την 8-1-1929 χαλάζι σαν ρεβύθι στα Χανιά. Ψυχρός χειμώνας (βλ. και μήνυμα 14256 στην Hellasweather)

Την 13-1-1931 σημειώθηκε στις ακτές του Λιβυκού πελάγους η σφοδρότερη θαλασσοταραχή στη μνήμη των κατοίκων. Στη Χώρα Σφακίων απειλήθηκαν δημόσια κτίρια σε απόσταση 20-30 μέτρα από τη θάλασσα, ενώ ερειπώθηκε το κτίριο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (10 μ. από τη θάλασσα). Καταστράφηκαν πλοιάρια, ζημιές σε όλα τα λιμάνια, κυρίως στο Λουτρό Σφακίων. Την 28-30 του ίδιου μήνα η θαλασσοταραχή έπληξε αυτή τη φορά στα βόρεια παράλια. Παροδικά σημειώθηκε χιονόπτωση και μέσα στην πόλη των Χανίων.

Συνεχής κακοκαιρία από 14 έως 17/1/1932, μετά από ένα 1^ο 10ήμερο με καλό και άνομβρο καιρό. Την 15, 25 και 26 σημειώθηκε χαλαζόπτωση μεγέθους ρεβυθιού στα Χανιά. Την 23^η τα χιόνια έφθασαν μέχρι τους πρόποδες της Μαλάξας, θαλασσοταραχή. Την 25^η έπεσε τόσο χαλάζι ώστε καλύφθηκαν οι δρόμοι στην ίδια πόλη. Σφοδρή θαλασσοταραχή ακολούθησε (ιδίως την επομένη), οι άνεμοι προκάλεσαν ζημίες στη βλάστηση και τα δένδρα ιδίως πορτοκαλοχώρια. Το χιόνι έφθασε τα 2 μ. στο Ασκύφου, 3 μ. στην Ιμβρο, διακόπηκε επί πολλές ημέρες η συγκοινωνία με Σφακιά (μέχρι την 13-2^ου), πρωτοφανές ψύχος.

Την 22-1-1933 έπεσε το καμπαναριό της εκκλησίας Προφήτη Ηλία έξω από τα Χανιά, από κεραυνό.

Παρά τα χιόνια στην Αθήνα (και την υπόλοιπη χώρα) του χειμώνα 1934 (βλ. μήνυμα Ηellasweather 15428) δεν βρήκαμε κάτι στον τοπικό Τύπο.

Την 26-1-1935 σφοδροί νότιοι – ΝΑ άνεμοι, ζημίες στη γεωργία στο νησί.

Το 1^ο αλλά και το 3^ο 10ήμερο Ιανουαρίου 1938 συνεχείς ραγδαίες βροχές, πολλές ζημίες στους δρόμους ιδίως της υπαίθρου. Παχύ στρώμα λάσπης στους δρόμους των Χανίων. Συνολικά 224,8 χιλ. στην πόλη.

Το ίδιο περίπου την 7-9/1/1940, με ζημίες από χειμάρρους. Ενα σπίτι έπεσε στη Δρακώνα Κισσάμου, ζημίες στους Λάκκους Κυδωνίας. Την 19^η κεραυνοί σε διάφορα μέρη του νησιού (και στα Χανιά). Την 24 θυελλώδεις νότιοι.

Συνεχείς βροχές έπεφταν από τον Δεκέμβριο 1941 μέχρι τον Φεβρουάριο 1942, τόσο ώστε έγιναν δεήσεις να σταματήσουν οι βροχές ! Καταστράφηκε επίσης τμήμα της προκυμαίας στα Χανιά. Ο ΜΣ Χανίων δεν λειτούργησε αυτή την περίοδο και μέχρι τα τέλη 1944 λόγω της Κατοχής. Ο χειμώνας όμως αυτός (Ιανουάριος) αναφέρεται σαν βαρύς με άγριες χιονοπτώσεις την 1-2 (Εφημ. Ηρακλείου «Νέα Χρονικά», αναδημ. ΠΑΤΡΙΣ 31-12-2007).

Αντίθετα ο Ιανουάριος 1943 υπήρξε άνομβρος, βροχές έπεσαν μόνο Μάρτιο.

Ο Ιανουάριος 1947 υπήρξε πολύ βροχερός (235,4 χιλ. στα Χανιά). Από την 16 έως την 18 σημειώθηκε σφοδρή κακοκαιρία : Θυελλώδεις βόρειοι άνεμοι ξερίζωσαν ή έσπασαν πολλά δένδρα, έριξαν ερείπια βομβόπληκτων οικημάτων, στύλους ηλεκτρικούς και τηλεγραφικούς μεταξύ των οποίων και τέσσερεις ρεύματος υψηλής τάσης, σημειώθηκαν βραχυκυκλώματα μέσα στα Χανιά κλπ, υπέστη δε ζημίες η προκυμαία από τη θαλασσοταραχή, καθώς και βάρκες στο λιμάνι. Την 29^η του ίδιου μήνα αντίθετα, θυελλώδεις νότιοι άνεμοι προκάλεσαν μεγάλες ζημίες στον Αποκόρωνα, στο χωριό Εμπρόσνερο αρπάχτηκαν στέγες και ξεριζώθηκαν πολλά δένδρα, το ίδιο δε συνέβη και στα γύρω χωριά αλλά και στη λοιπή Κρήτη.

Την 2/3-1-1948 περίπου ίδια κατάσταση, έσπασαν καλώδια στην πόλη των Χανίων, χιόνια, εγράφη ότι οι «συμμορίτες» έχασαν τα ορμητήριά τους από τα χιόνια. Σχετικά λίγες οι βροχές.

Αγρια κακοκαιρία σημειώθηκε την 24-1-1949, αποκορύφωμα ενός δριμέως Ιανουαρίου. Καταρρακτώδης βροχή και βίαιος βόρειος άνεμος επί πέντε σχεδόν ημέρες. Η θαλασσοταραχή χαρακτηρίστηκε η σφοδρότερη από πολλά χρόνια, σοβαρές ζημίες στην προκυμαία, καταστράφηκε το οδόστρωμα ή εξαφανίστηκαν μεγάλα τμήματα, ογκόλιθοι παρασύρθηκαν, τα φύκια έφθασαν μέχρι την αρχή της οδού Χάληδων, έσπασαν πόρτες και παρασύρθηκαν έπιπλα και εμπορεύματα από τα μαγαζιά, μικρές ζημίες ακόμα και σε κτίσματα. Ζημίες και στα πλοία ή πλοιάρια μέσα στο λιμάνι. Αποκλείστηκαν οι επαρχίες Σφακίων και Σελίνου από τα χιόνια. Πλημμύρισαν ο Ταυρωνίτης και Πλατανιάς. Την 27^η τα χιόνια έφθασαν μέχρι τους πρόποδες της Μαλάξας και τις Μουρνιές. Την 25, 26, 27 και 28 έπεσε χαλάζι ή χιονοχάλαζο στην πόλη των Χανίων (σύμφωνα με τον παρατηρητή του ΜΣ Χανίων έπεφτε χιόνι ή χαλάζι εναλλάξ όλες τις ημέρες), το Ακρωτήρι καλύφθηκε από το χαλάζι, η πόλη απομονώθηκε. Στα Σφακιά κατέρρευσαν σπίτια από τα χιόνια, ζημίες στην κτηνοτροφία στο Σέλινο. Πολλά ζώα πέθαναν, η παράταση των βίαιων φαινομένων και των χαμηλών θερμοκρασιών θεωρήθηκε πρωτοφανής για τους γεωργούς-κτηνοτρόφους. Δυστυχώς ο Φεβρουάριος επιφύλασσε νέα θεομηνία, αλλά για αυτό στο επόμενο άρθρο.

Την 14-1-1950 χιόνι 1 μ. στα Σφακιά, χιόνισε στη Μαλάξα μέχρι 100 μ. υψόμετρο, χωριά αποκλείστηκαν από τα χιόνια στο Λασήθι. Σύμφωνα με τον παρατηρητή του ΜΣ Χανίων σημειώθηκε χιονόπτωση κατά διαστήματα και στην πόλη των Χανίων.

Την 7-9/1/1952 δριμύ ψύχος, χιόνι πάλι μέσα στα Χανιά.

Από 7 μέχρι 15 – 1 – 1953 πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, χιόνια, βροχές. Την 21-22 του μήνα ραγδαίες βροχές, έπεσαν λίγα σπίτια.

Αγρια κακοκαιρία και την 28-1-1954, ψυχρός ο μήνας, ουδεμία ημέρα νηνεμίας παρατηρήθηκε.

Την 27-1-1956 ισχυρή κακοκαιρία σε ένα επίσης πολύ ψυχρό Ιανουάριο (όπως και σε όλη την Ευρώπη). Ένα ατμόπλοιο κομματιάστηκε έξω από τις Καλύβες. Χιονοχάλαζα στα Χανιά, χιόνια σε όλες τις περιοχές λίγο ψηλότερα από την ακτή (τον Φεβρουάριο του έτους αυτού έπεσε άφθονο χιόνι και μέσα στις πόλεις).

Ο Ιανουάριος 1957 υπήρξε άγριος. Την 3-4 έπεσαν ραγδαίες βροχές που ακολουθήθηκαν από θυελλώδεις ΒΑ ανέμους. Πλημμύρισαν πολλά σπίτια στα Χανιά, υπέστησαν βλάβες άλλα ή έπεσαν ερειπωμένα, έπεσαν στύλοι, έσπασαν δένδρα, ζημίες σε στέγες (κεραμίδια) μεταξύ των οποίων στο κτίριο του Β’ Γυμνασίου. Στη Σούδα σφοδρή θαλασσοταραχή, αναστατώθηκε το λιμάνι, στα Χανιά υπέστησαν βλάβες τα πλοία στο λιμάνι, παρασύρθηκε ένα άτομο στη θάλασσα και σημειώθηκαν ζημίες στο τότε Ιστορικό Αρχείο (τότε ήταν το Γιαλί Τζαμί). Την ηλιοφάνεια της 7^ης διαδέχθηκε νέα νεροποντή και θύελλα την 9 και 10 και τρίτη την 29-30 του μήνα. Πλημμύρες στον Κερίτη και ιδίως στον Ταυρωνίτη ο οποίος κατέκλυσε όλη την γύρω περιοχή, παρέσυρε περιβόλια, κινδύνευσε η κεντρική γέφυρα. Πλημμύρες στα πορτοκαλοχώρια, διακόπηκαν οι οδικές συγκοινωνίες Σελίνου-Κισσάμου. Ζημιές στα πορτοκάλια, 1.000 ελαιόδενδρα αναφέρεται ότι ξεριζώθηκαν από τον άνεμο στην περιοχή Επισκοπής Ρεθύμνου. Και ο υπόλοιπος μήνα προκάλεσε ζημίες στα εσπεριδοειδή. Συνολικά στα Χανιά έπεσαν 315,3 χιλ. βροχής με 24 ημέρες βροχής, σχετικά χαμηλά όμως ήταν τα απόλυτα ημερήσια ύψη (69 χιλ το πολύ).

Ο Ιανουάριος 1958 υπήρξε επίσης ψυχρός από την αρχή του. Την 28^η το χιόνι έφθασε σε πολύ χαμηλό υψόμετρο. Αποκλείστηκε η επαρχία Σφακίων και μερικώς Σελίνου.

Και ο Ιανουάριος 1959 υπήρξε ψυχρός, με διαδοχικές κακοκαιρίες. Τη νύκτα της 26/27-1-1959 η κακοκαιρία εντάθηκε, κατέστη δε σφοδρή και διατηρήθηκε μέχρι την 30ή. Ζημίες από τους βόρειους ανέμους στα δίκτυα εντός της πόλεως και σε δένδρα, βυθίστηκαν βάρκες στο λιμάνι, ξεριζώθηκαν δένδρα στην ύπαιθρο. Πυκνά χιόνια και ψύχος μέχρι 3 β.κ. Αποκλείστηκαν οι επαρχίες Σφακίων, Σελίνου και στη συνέχεια η ορεινή Κυδωνία και η Δυτική Κίσσαμος, διακόπηκαν οι τηλεπικοινωνίες. Χιόνια μέσα στην πόλη Ρεθύμνου (στα Χανιά έπεσε μόνο χαλάζι την 27 και 29). Στο Σέλινο έσπασαν από το χιόνι πολλές ελιές (30 – 60 %), τοπικά το ίδιο και στην Κίσσαμο. Επεσαν δύο σπίτια στα Τεμένια Σελίνου.

Την 4-6 Ιανουαρίου 1960 πλημμύρισαν οι ποταμοί και χείμαρροι στη δυτική Κρήτη, καταστράφηκαν μερικοί δρόμοι, ζημίες στη γεωργία. Την 12^η επλήγη η πορτοκαλοπαραγωγή από νότιους ανέμους.

Την 20-1-1961 διακόπηκαν οι συγκοινωνίες με Σφακιά, Σέλινο και ορεινή Κυδωνία. Ζητήθηκε βοήθεια από την Κυβέρνηση για ανεφοδιασμό των αποκλεισμένων χωριών. Θερμοκρασία έως 5 β.κ.

Τον Ιανουάριο 1962 σε πολλά χωριά του νομού Ηρακλείου σημειώθηκαν ζημίες από βροχές. Την 30 και 31 σημειώθηκε καταρρακτώδης βροχή με ζημίες σε περιοχές της Κισσάμου (Λούχι), ενώ χαλαζοθύελλα προξένησε τεράστιες ζημίες στα πορτοκαλοχώρια : Το χαλάζι τρυπούσε τα φύλλα, μόνο σε μια νύχτα έπεσαν και χάθηκαν 60-70.000 τόνοι. Σφοδρή κακοκαιρία στην Ευρώπη και λοιπή Ελλάδα.

Ο Ιανουάριος 1964 χαρακτηρίστηκε από πολύ υψηλές πιέσεις. Την 18 η πίεση στα Χανιά έφθασε τα 1037,8 HP, ενώ η θερμοκρασία την ίδια ημέρα στο Ηράκλειο έπεσε στους 1,1 β.κ..

Ο Ιανουάριος 1965 υπήρξε πολύομβρος : Στα Χανιά έπεσαν 238,7 χιλ, από τα οποία 102,4 χιλ. την 16^η.

Την 18-1-1967 η θερμοκρασία στο Ηράκλειο έπεσε στους 0 β.κ. (ρεκόρ μήνα), 1,1 β.. την προηγούμενη.

Ο Ιανουάριος 1968 υπήρξε, όπως πολλοί έχουν ήδη επισημάνει (βλ. π.χ. άρθρα στην Hellasweather για Θεσσαλονίκη), ιδιαίτερος. Χαρακτηρίστηκε από εξαιρετική υφεσιακή δραστηριότητα, με συνεχείς σφοδρούς Ν-ΝΔ ανέμους με αποκορύφωμα την 11^η (με πίεση 991 HP στα Χανιά) και πολύ ψυχρός αλλά όχι τόσο όσο στη βόρεια Ελλάδα. Την 13-14 σημειώθηκε άφθονη χιονόπτωση σε όλο το νησί, η οποία όμως στις παραλιακές πόλεις είχε τη μορφή παροδικών όμβρων χιονιού και δεν «έστρωσε», λόγω ΒΔ ρεύματος. Οι ζημίες δεν υπήρξαν ιδιαίτερες, αποκλείστηκαν πάντως χωριά και διακόπηκαν όπως συνήθως αρκετοί δρόμοι. Η θερμοκρασία την 14^η έπεσε στους 0 β.κ. στα Χανιά (ρεκόρ μηνός) και τους 1,1 στο Ηράκλειο.

Ο Ιανουάριος 1969 υπήρξε επίσης αξιόλογος για την επίμονη πανελλήνια κακοκαιρία της 20 έως 24 του μήνα. Στην Κρήτη η κακοκαιρία αυτή χαρακτηρίστηκε κυρίως από τους συνεχείς θυελλώδεις βορείους ανέμους και την έντονη θαλασσοταραχή, η οποία ολοκλήρωσε τις ζημιές των λιμανιών του νησιού που είχαν ήδη δοκιμαστεί βαρειά από τις θύελλες της 29-2-1968 και 26-11-1968.

Όπως ήδη αναφέρθηκε στο άρθρο για τον Δεκέμβριο, τη νύκτα της 31/12/1970 προς 1/1/1971 σημειώθηκε ιστορική θύελλα εν Ν-ΝΑ στην περιοχή Αποκόρωνα, με σημαντικές ζημίες σε σπίτια και γεωργία. Επίσης την 8/1/1971 σημειώθηκε βροχόπτωση 127,3 χιλ. στα Χανιά (πόλη) από τα οποία τα 107,9 στο 12ωρο της νύκτας της 7 προς 8, με συνολικό ύψος μήνα 258,8 χιλ. Μεγάλες ζημίες από πλημμύρες σημειώθηκαν στον Κερίτη, Πλατανιά, γενικά στον κάμπο των Χανίων, αλλά και στο Ηράκλειο σημειώθηκαν πολυήμερες καταρρακτώδεις βροχές (από 7 έως 11). Επίσης κατά τις τέσσερεις αυτές μέρες επικράτησε ισχυρή θαλασσοταραχή.

Την 14-1-1974 σημειώθηκε επίσης ισχυρή θαλασσοταραχή, στα πλαίσια μιας σφοδρής ψυχρής εισβολής σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με τον ΜΣ στο αεροδρόμιο Χανίων παρατηρήθηκε μέση δύναμη παρατήρησης Β/ΒΔ ανέμων 92,4 χιλ/ώρα !

Την 8-1-1975 οι άνεμοι ξεπέρασαν τα 100 χιλ/ώρα στο Ηράκλειο (νότιοι)

Την 27-1-1976 στο αεροδρόμιο Χανίων παρατηρήθηκε μέση δύναμη παρατήρησης ακόμα υψηλότερη (96,5 χιλ/ώρα με ΝΔ ανέμους).

Την 6-8 Ιανουαρίου 1978 σημειώθηκε ένα σφοδρό κύμα κακοκαιρίας σε όλη τη χώρα (και Κρήτη), που χαρακτηρίστηκε από κρύο, χιόνια και συνεχείς θύελλες. Ηταν η πρώτη φορά που η ΕΜΥ της εποχής ανήγγειλε άνεμο 11 Β. Στην Κρήτη αρχικά οι άνεμοι και η θαλασσοταραχή έπληξαν βασικά τη δυτική Κρήτη, με σημαντικές ζημίες στα λιμενικά έργα, στη συνέχεια όμως πολυήμερα πυκνά χιόνια σε όλο το νησί – εκτός από τα παράλια - προκάλεσαν ζημίες στη γεωργία και ιδίως στην κτηνοτροφία. Επεσαν ακόμα και μαντριά από τα χιόνια. Μεγάλες ζημίες στην Αθήνα και ολόκληρη την Αττική από θύελλα πάνω από 130 χιλ/ώρα (βλ. και μηνύματα της Ηellasweather 15428, 12179, 12200, 19881, 29470, 29480 κ.ά). Στην Κρήτη οι Β. άνεμοι δεν ξεπέρασαν τα 85 χιλ/ώρα στις πόλεις της βόρειας ακτής.

Την 3-1-1979 άνεμοι έντασης μέχρι 100 χιλ περίπου σε όλη τη βόρεια Κρήτη (με ΒΔ άνεμο).

Την 6-1-1980 σημειώθηκαν θερμοκρασίες 1 β.κ. στα Χανιά, 2 β.κ. στο Ηράκλειο. Ηταν πολύ ανεμώδης μήνας για το Ηράκλειο, όπου οι άνεμοι ξεπέρασαν τα 100 χιλ/ώρα σε αρκετές περιπτώσεις : Την 1^η έφθασαν τα 118 χιλ/ώρα, την 3^η σχεδόν τα 100 χιλ/ώρα και την 16^η τα 129,5 χιλ/ώρα (92,4 χιλ μέση δύναμη παρατήρησης, σε όλες τις περιπτώσεις νότιοι).

Ο Ιανουάριος 1981 υπήρξε πρωτοφανής από πλευράς βροχών. Στα Χανιά σημειώθηκε το μεγαλύτερο μηνιαίο ύψος βροχής όλων των εποχών, με 505,3 χιλ, ακόμα και στο Ηράκλειο όμως οι βροχές έφθασαν τα 233,69 χιλ. που αποτελεί ρεκόρ Ιανουαρίου. Στα Χανιά παρατηρήθηκαν 26 ημέρες βροχής, 7 ημέρες καταιγίδας, πολύ χαμηλές πιέσεις, ενώ την 9^η παρατηρήθηκε ύψος βροχής 138,3 χιλ. που αποτελεί το απόλυτο ημερήσιο ρεκόρ 24ώρου Ιανουαρίου. Το παράδοξο είναι ότι παρά τα ισχυρότατα χαμηλά που πέρασαν πάνω από την Κρήτη (δύο φορές 980 HP από την Ν/Κ Μσόγειο) και τις σφοδρές θύελλες που προκάλεσαν μεγάλες ζημίες στην υπόλοιπη χώρα (ιδίως Βόρεια Ελλάδα και Αιγαίο), οι άνεμοι στο νησί δεν υπήρξαν ιδιαίτερα ισχυροί ούτε προκάλεσαν ζημίες, μόνο δε σε μια περίπτωση (την 9^η) επικράτησε ισχυρός κυματισμός (με τη συμβολή και της ισχυρής αποθαλασσίας και της χαμηλής πίεσης) που προκάλεσε ζημίες, στη Δυτική όμως Κρήτη μόνο. Εκτεταμένες πλημμύρες και μεγάλες ζημίες σε όλο το νησί. Στο Ηράκλειο τότε υπέστη καθίζηση το ανατολικό τείχος (δίπλα στο Μουσείο) και αποφασίστηκε επειγόντως η στήριξή του. Τέλος την 28^η παρατηρήθηκε θερμ/σία 1 β.κ. Ηράκλειο, την 29^η το ίδιο στα Χανιά.

Την 1-1-1983 παρατηρήθηκε θερμοκρασία 0,6 β.κ. στα Χανιά, ενώ την ίδια μέρα στο Ηράκλειο οι Β άνεμοι έπνευσαν με ταχύτητα γύρω στα 100 χιλ/ώρα με θερμ/σία 3,8 β. Τον ίδιο μήνα στο Ηράκλειο επίσης οι άνεμοι έφθασαν τα 100 χιλ/ώρα την 7^η (με ΒΑ άνεμο), την 20ή και την 31^η (με νότιο).

Την 16-1-1984 οι ΒΔ άνεμοι έφθασαν τα 110 χιλ/ώρα στο Ηράκλειο.

Την 17-1-1985 έπεσαν καταρρακτώδεις βροχές στη νότια και κεντρική Κρήτη σε μικρό χρονικό διάστημα, ενώ στις πόλεις της βόρειας παραλίας οι βροχές ήταν σχετικά χαμηλές αν και στο Ηράκλειο έπεσαν 40 χιλ, στα δε Χανιά το μισό. Πρωτοφανής πλημμύρα στο φαράγγι της Αγίας Ειρήνης στο Σέλινο, στο οποίο ο ποταμός παρέσυρε αμέτρητα τεράστια δένδρα και βράχους και τοπικά άλλαξε την τοπική γεωμορφολογία. Επίσης σπάνιας έκτασης πλημμύρες στο εσωτερικό του νομού Ηρακλείου, σύντομα όμως τα νερά κατέληξαν στον Γιόφυρο ο οποίος πλημμύρισε σε μεγάλη έκταση εκατέρωθεν και προκλήθηκαν μεγάλες ζημίες στα καταστήματα ακόμα και σε μεγάλη απόσταση. Ολοι οι χείμαρροι του νομού Ηρακλείου πλημμύρισαν, περισσότερο όμως αυτοί δυτικά της πόλης, τα νερά παρέσυραν εκατοντάδες πνιγμένα ζώα που εκβράστηκαν στη θάλασσα παρασυρόμενα ανάμεσα από τα σπίτια και τα ξενοδοχεία της Αμμουδάρας, όπου ανοίχτηκαν αυλάκια, άλλαξε και η κοίτη του Γιόφυρου στις εκβολές του. Ένα άτομο πνίγηκε. Σοβαρές ζημίες σε γεωργία και κτηνοτροφία. Μέσα στην ημέρα οι αρχικά ισχυροί ΝΑ άνεμοι στράφηκαν σε βόρειους με ισχυρή θαλασσοταραχή σε όλο το νησί (βαθύ β.χ. πέρασε πάνω από το νησί εκ ΝΔ προς ΒΑ).

Την 11 Ιανουαρίου 1988 σίφων στην περιοχή Γερανίου στα Χανιά, ζημίες στην περιοχή. Την 30 – 31 του ίδιου μήνα θυελλώδεις ΝΔ άνεμοι, ιδίως στη δυτική Κρήτη (περίπου 100 χιλ/ώρα Χανιά), μικρές ζημίες εκεί αλλά περισσότερες στη Μεσσαρά.

Την 9-1-1989 θυελλώδεις βόρειοι άνεμοι περισσότερο στο Ηράκλειο (100 χιλ/ώρα), όπου σημειώθηκαν ζημίες μέσα στην πόλη (τζάμια, τηλεοράσεις κλπ), έντονη θαλ/χή στην Ανατολική Κρήτη. Ζημίες επίσης στη γεωργία, θερμοκήπια κλπ. Χαλάζι στο εσωτερικό του νησιού.

Ο επόμενος Ιανουάριος ήταν πολύ φτωχός σε βροχές (βλ. παρακάτω).

Το δεύτερο 15ήμερο Ιανουαρίου 1991 υπήρξε ψυχρό με άφθονα χιόνια στο εσωτερικό του νησιού, ιδίως την 16-17 και 21-23, οπότε και χιόνισε μέχρι τη Ρογδιά, αποκλείστηκαν δε διάφορες ημιορεινές περιοχές σε όλη την Κρήτη.

Την 1^η Ιανουαρίου 1992 έπεσαν χιόνια και χαλάζι σε χαμηλό υψόμετρο σε όλο το νησί (χιόνισε στη Μαλάξα, στα υψώματα της Ρογδιάς, αποκλείστηκαν πολλές περιοχές). Εξακολουθητικό ψύχος. Ο μήνας όμως υπήρξε ξηρός στους βόρειους σταθμούς, με πολύ μικρά ύψη βροχής (20-30 χιλ, βλ. τέλος άρθρου). Προηγήθηκε ο Δεκέμβρης και ακολούθησε ο Φλεβάρης με όμοια φαινόμενα.

Το 1^ο δεκαήμερο Ιανουαρίου 1993 και πάλι εξακολουθητικό ψύχος και χιονοπτώσεις έντονες (Ρογδιά κλπ). Πολυάριθμοι αποκλεισμοί χωριών και οδών, ιδίως στη Δυτική Κρήτη μέχρι την 6^η αλλά και στην ανατολική Κρήτη την 7 και 8 του μήνα. Ζημιές από ανεμοθύελλα στα ανατολικά του νησιού (π.χ. στο Ηράκλειο την 7^η, σχεδόν 100 χιλ/ώρα από Β, ζημίες στα δίκτυα, δένδρα, θερμοκήπια κλπ), ενώ σημειώθηκαν ζημίες στα θερμοκήπια της Κουντούρας κλπ την 5 αλλά και την7^η. Ζημίες αναφέρθηκαν στα Χανιά από νεροποντή την 4-1^ου. Η κακοκαιρία κράτησε περίπου 15 ημέρες.

Ο Ιανουάριος 1994 υπήρξε πολύομβρος. Την 13η προς 14^η Ιανουαρίου καταρρακτώδεις βροχές, ιδίως στο νομό Ηρακλείου, προκάλεσαν πάλι πλημμύρα στον ποταμό Γιόφυρο αλλά και σε αρκετά χωριά. Παρασύρθηκαν αυτοκίνητα (!), εμπορεύματα κλπ, πνίγηκαν πολλά ζώα, διακόπηκαν συγκοινωνίες. Οι πλημμύρες ήταν οι μεγαλύτερες από το 1985 και ο μήνας ο πιο υγρός μετά το 1981, αν και στο Ηράκλειο η βροχόπτωση της ημέρας δεν ξεπέρασε τα 36 χιλιοστά. Την 28^η επίσης νεροποντές σε όλο το νησί, πλημμύρες στα Χανιά (82 χιλ) με ζημίες στην ευρύτερη περιοχή της πόλης, στην αγορά και σε 32 σπίτια. Τέλος την 30 σημειώθηκε έντονη κακοκαιρία με χιόνια και θυελλώδεις ΒΔ-Β ανέμους που προκάλεσαν ζημίες σε δένδρα, στα δίκτυα και την πλέον έντονη θαλασσοταραχή για μια δεκαετία, με ζημίες στα λιμάνια Χανίων (σε καταστήματα) και Ρεθύμνου.

Την 7-1-1996 ο ανατολικός άνεμος στα Χανιά ξεπέρασε τα 100 χιλ/ώρα. Την 17^η του ίδιου μήνα ψυχροί άνεμοι (γύρω στους 3 β.κ. στις πόλεις), διακόπηκαν αρκετοί δρόμοι από τα χιόνια, αποκλείστηκε το νησί από θάλασσα και αέρα λόγω ισχυρών αναταράξεων, βροχές και καταιγίδες. Τέλος την 31^η νέες ισχυρές βροχές και καταιγίδες, πλημμύρες και ζημίες ιδίως στην περιοχή Μεσσαράς (περί τα 145 χιλιοστά) και Λασηθίου, κατολισθήσεις, διακοπές οδών και καταπτώσεις παλαιών οικιών.

Την 12-1-1997 καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες στη νότια Κρήτη, πλημμύρισαν όλα τα ποτάμια με απορροή στο Λιβυκό, ζημιές στις παραποτάμιες περιοχές, ένας άνθρωπος πνίγηκε στο Λασήθι. Επίσης σφοδροί νότιοι-ΝΑ άνεμοι στις νότιες περιοχές του νησιού, ζημίες σε θερμοκήπια και στα λιμάνια (π.χ. Σούγια). Την 14^η πλημμύρες αυτή τη φορά στο νομό Χανίων (επαρχίες Κισσάμου, Κυδωνίας, Αποκορώνου), μεγάλες ζημίες σε αγρούς και δρόμους – αν και «μόνο» 50 χιλ. έπεσαν στο αεροδρόμιο την ημέρα εκείνη.

Την 15-1-2000 ραγδαίες βροχές σε όλο το νησί, πλημμύρες στην περιοχή Σούδας, σημειώθηκε βροχόπτωση 125 χιλ. σε 12 ώρες στην ευρύτερη περιοχή Χανίων (ωστόσο στο αεροδρόμιο Ακρωτηρίου καταγράφηκαν μόνο 33 χιλ.), ζημίες από Σούδα μέχρι Πλατανιά, έσπασε το φράγμα της Αγυιάς (για δεύτερη φορά από την 29-2-1968), έκλεισαν προσωρινά όλες οι οδικές προσβάσεις προς την πόλη Χανίων. Αναφέρεται ότι στην περιοχή του νομού ξεριζώθηκαν περί τα 1000 ελαιόδενδρα από τις βροχές. Επίσης έπνευσαν δυνατοί ΑΒΑ άνεμοι που προκάλεσαν αναστάτωση και ζημιές μέσα στο λιμάνι του Ηρακλείου. Την 27^η επικράτησε ψύχος και χιόνια, ιδίως στην ανατολική Κρήτη, τα χιόνια έφθασαν μέχρι τη Ρογδιά, διακόπηκαν οδικές συγκοινωνίες.

Την ίδια ημερομηνία του επομένου χρόνου (15-16 Ιανουαρίου 2001) ραγδαίες βροχές και πάλι σε όλο το νησί, πλημμύρες «καρμπόν» πάλι στην ευρύτερη περιοχή Χανίων όπου έπεσαν κατά τόπους έως 150 χιλ (σύμφωνα με τον Τύπο). Εκτεταμένες πλημμύρες στα περίχωρα της πόλης, αποκλείστηκε η Σούδα, πλημμύρισε ο Ρ.Σ, το ίδιο η περιοχή Αγυιάς, διακόπηκε το ηλεκτρικό ρεύμα στην πόλη, καταπτώσεις χωμάτων κλπ. Λιγότερες ζημίες στο Ρέθυμνο και ακόμα λιγότερες στο Ηράκλειο (την 17^η).

Την 2-1-2002 κύμα ψύχους με χιόνια μέχρι τους πρόποδες όλων των ορέων (και στον Κουλούκουνα), διακόπηκαν αρκετοί δρόμοι και στις τρεις οροσειρές του νησιού. Την 3-6 του μήνα σημειώθηκε σφοδρό κύμα ψύχους, αρχικά με ραγδαίες βροχές (70-100 χιλ. συνολικά το τριήμερο σε όλο το νησί, πλημμύρισαν όλα τα ποτάμια και οι χείμαρροι, ζημίες περισσότερο στη νότια Κρήτη, όπως Αγία Γαλήνη, Τσούτσουρας), ενώ στη συνέχεια έπεσαν πυκνά χιόνια επί ημέρες που έφθασαν σχεδόν μέχρι τα παράλια της βόρειας Κρήτης και σημειώθηκε έντονο ψύχος (έως 1 β.κ. στο Ακρωτήρι, 2,2 β.κ. στο Ηράκλειο). Ζημίες στη γεωργία και κτηνοτροφία, αποκλείστηκαν πάνω από 200 χωριά, χιόνι μέχρι 2 μέτρα σε πολλά σημεία, δύο νομοί (πρώτα Ρεθύμνου και στη συνέχεια Χανίων) καθώς και η περιοχή του Οροπεδίου Λασηθίου κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, έγιναν ρίψεις εφοδίων από ελικόπτερα. Στο Ηράκλειο χιόνισε μέχρι τα περίχωρα της πόλης και το χιόνι διατηρήθηκε επί 3 ημέρες. Ηταν η εντονότερη χιονόπτωση από το 1992 ή και το 1987. Σημειώθηκαν πολύωρες διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος και ΟΤΕ σε πολλές περιοχές του νησιού. Επί μεγάλο διάστημα διακόπηκαν οι οδικές συγκοινωνίες σε ολόκληρο το επαρχιακό οδικό δίκτυο και των τεσσάρων νομών, μόνο η Εθνική Οδός έμεινε ανοικτή με προβλήματα όμως στις Βρύσες. Σε γενικές γραμμές η χιονόπτωση υπήρξε ακραία για το νησί, δεν χιόνισε πάντως κατά κυριολεξία στα παράλια. Αυτό έγινε μετά από δύο χρόνια (Φεβουάριο 2004). Τέλος την 9^η θυελλώδεις ξηροί ΒΒΔ άνεμοι σε ολόκληρη τη νότια Κρήτη (ιδίως τη ΝΑ) κατέστρεψαν θερμοκήπια στην Κουντούρα, Τυμπάκι και Ιεράπετρα. Ακολούθησε όμως δίμηνη ξηρασία.

Την 26-1-2003 ισχυρές καταιγίδες με ζημίες και πλημμύρες στην Ιεράπετρα, ενώ την επομένη σφοδρός ΒΑ άνεμος προκάλεσε αξιόλογη θαλασσοταραχή στη Δυτική Κρήτη, μικροζημίες σημειώθηκαν στο λιμάνι Ρεθύμνου αλλά σημαντικές στην περιοχή Καστελλίου, όπου πνίγηκαν τρία (3) άτομα. Υπήρξε ουσιαστικά η πρώτη εμφάνιση χειμερινής κακοκαιρίας ενός αρκετά όψιμου αλλά βαρύ χειμώνα.

Την 11-1-2004 σημειώθηκε ισχυρή θαλασσοταραχή με μικροζημίες στα λιμάνια Χανίων και Ηρακλείου (όπου υπέστησαν ζημίες μερικά μικρά πλοία, ιδίως λόγω του ανέμου που πλησίασε τα 100 χιλ/ώρα). Την 22^η εξίσου ισχυρή θαλασσοταραχή, αλλά και χιόνια μέχρι χαμηλό υψόμετρο, ιδίως στην ανατολική Κρήτη (καλύφθηκε ολόκληρη η περιοχή Ρογδιάς κλπ), ενώ για λίγο χιόνισε και μέσα στο Ηράκλειο, σημειώθηκαν ζημίες από τα χιόνια στις ελιές και άλλα δένδρα. Σημειώθηκαν πολύ χαμηλές πιέσεις (983 HP και στους δύο σταθμούς της Βόρειας Κρήτης : Επρόκειτο για το γνωστό χαμηλό – βόμβα του Α. Αιγαίου, το οποίο όμως δεν προκάλεσε ασυνήθεις ανέμους στην Κρήτη (έως 74 χιλ/ώρα Χανιά, 85 χιλ/ώρα Ηράκλειο), ωστόσο η θαλ/χή ειδικά στην ανατολική Κρήτη υπήρξε έντονη λόγω της ισχυρής αποθαλασσίας και της χαμηλής πίεσης και προκάλεσε ζημίες και διαβρώσεις ακτών σε πολλές παραλιακές περιοχές μέχρι το ακρωτήρι Σίδερο. Την 24^η και 25^η σημειώθηκαν νέες, ακόμα πυκνότερες χιονοπτώσεις, ιδίως στην Ανατολική Κρήτη, με ζημίες στα δένδρα (έτσι π.χ. στην περιοχή Νεάπολης) και στην κτηνοτροφία, αποκλείστηκαν πολλοί δρόμοι. Χιόνισε πάλι στη Ρογδιά πριν λυώσει το προηγούμενο χιόνι. Δριμύ ψύχος (1 β. Χανιά την 24 και 25, το ίδιο στο Ηράκλειο την 25^η).

Την 16-17 Ιανουαρίου 2005 έντονα φαινόμενα ιδίως στη Δυτική Κρήτη, ζημίες στην παραθαλάσσια περιοχή στο Κολυμπάρι Χανίων.

Περίπου το ίδιο σε κρύο και φαινόμενα παρατηρήθηκε την 12 έως 19/1/2006. Την 23 έως 26 νέο κύμα ψύχους με ραγδαίες αρχικά βροχές στη Δυτική Κρήτη (έως 150 χιλ. στο Ρέθυμνο) όπου σημειώθηκαν κατολισθήσεις και θαλασσοταραχή, στη συνέχεια δε με χιόνια μέχρι τα ημιορεινά.

Τέλος δυο λόγια για την ανομβρία τον Ιανουάριο : Απόλυτα ξηρός βέβαια Γενάρης δεν έχει καταγραφεί – εκτός ίσως πολύ παλιά 2-3 οριακές περιπτώσεις. Υπάρχουν όμως ελάχιστοι μήνες με πολύ λίγες σχετικά βροχές. Ετσι στα Χανιά τον Ιανουάριο 1921 Χανιά έπεσαν 38,4 χιλ, τον ίδιο μήνα 1977 έπεσαν 39,9 χιλ. στον Μ.Σ. της πόλης ενώ στο αεροδρόμιο 28,43 (22,61 χιλ. στο Ηράκλειο), το 1983 έπεσαν 22,09 χιλ., το 1990 έπεσαν 21, 86 χιλ. (29,96 στο Ηράκλειο), τον Ιανουάριο 1992 έπεσαν 26,93 χιλ. στο Ηράκλειο και 34,03 χ. στα Χανιά κλπ. Ετσι αντίθετα με τα όσα πιστεύομε, ο άνευρος Ιανουάριος 2007 δεν ήταν ο ξηρότερος μήνας, αφού έπεσαν 44,4 χιλ. στα Χανιά, 56,38 στο Ηράκλειο. Αυτό όμως που είναι ανησυχητικό είναι ότι διαφαίνεται μια τάση για μείωση του ύψους βροχής τον μήνα αυτό : Ετσι π.χ. στα Χανιά αν πάρομε σαν βάση τα 144 χιλ. που είναι ο Μ.Ο. για την πόλη (σταθμός Δεξαμενής) για την περίοδο 1914-1983, την 18ετία 1990 - 2007 ο μ.ο. βροχής του μήνα με βάση τις παρατηρήσεις του ΜΣ στο αεροδρόμιο έπεσε στα 96 χιλ. Νομίζω ότι η τάση είναι δυστυχώς σαφής, έστω και αν η τοποθεσία των σταθμών διαφέρει.

Εδώ τελειώνει ο εξαντλητικός περίπλους αυτού του μήνα – αξίζει φυσικά τον κόπο να ασχοληθεί κανείς. Ισως αδίκησα κάποια έτη. Βλέπομε μια κάποια περιοδικότητα στην ένταση των φαινομένων κάθε δυο-τρία χρόνια, αλλά σε γενικές γραμμές σπάνια περνά χρόνος χωρίς ο καιρός τον μήνα αυτό να δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα. Πέρυσι πέσαμε στην περίπτωση. Φέτος ;

Κουραστήκαμε όλοι, φιλιά πολλά και καλή χρονιά 2008.

Γιώργος Στυλιανάκης