Κανείς δεν θα με κακολογήσει, ελπίζω, αν κάνω άλλη μια αναδρομή στο παρελθόν, συρράπτοντας τα διάφορα στοιχεία που έχω βρει μέχρι τώρα.
Καύσωνες και ανομβρίες είχαμε ανέκαθεν, όχι μόνο τα τελευταία χρόνια. Πολλές φορές ήταν εξακολουθητικά τα φαινόμενα.
Α. Κατ’αρχήν ως προς τους πρώτους, παρόλο που η θερμοκρασιακή αλλαγή δεν έχει άμεση σχέση με τις ακραίες τιμές, είναι χρήσιμο να υπενθυμίσομε ότι η απολύτως μέγιστη καταγεγραμμένη θερμοκρασία της Κρήτης είναι 45,7 C και σημειώθηκε στο Ηράκλειο την 16-6-1914 (Ελ. Πλατάκης «Το Κλίμα της Κρήτης», 1964, σ. 8, Λ. Καραπιπέρης «Η διανομή των απολύτως άκρων θερμοκρασιών εις την Ελληνικήν χερσόνησον», Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών έτους 1954, σ. 415, Oliver Rackham –Jennifer Moody, «Η δημιουργία του Κρητικού Τοπίου», 2004, σ. 51). Πέρυσι το ρεκόρ αυτό πράγματι παραλίγο να καταρριφθεί (45o C στην Παλιόχωρα την 26/6/07 όπως έγραψε ο Δρεττάκης στο σημείωμά του της 3-7-07). Αντίθετα, κατά τον μεγάλο πανελλήνιο καύσωνα του Ιουνίου 1916 που κατέρριψε ρεκόρ σε άλλα μέρη της Ελλάδος, η μέγιστη θερμοκρασία της Κρήτης σημειώθηκε στα Χανιά και ήταν (μόνο) 41,5 C (8 και 19 Ιουνίου).
Αναφορές για ακραίους καύσωνες στην Κρήτη κατά τους προηγούμενους αιώνες έχομε λίγες, ίσως επειδή το φαινόμενο αυτό παλιότερα θεωρείτο άξιο αναφοράς μόνο όταν επέφερε σοβαρές ζημίες και απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, κάτι σπάνιο, επειδή οι θάνατοι από ζέστη πριν από 100-150 χρόνια ήταν πολύ πιο σπάνιοι από σήμερα, για λόγους τρόπου ζωής, περιβαλλοντικούς και πληθυσμιακούς.
Εγγραφες αναφορές λοιπόν έχομε για τις ακόλουθες ημερομηνίες :
Το καλοκαίρι 1565 (μεγάλες ζημίες, Jean M. Grove - Annalisa Conterio «The climate of Crete in the sixteenth and seventeenth centuries», Padova, Italy, 1995, που είχε την ευγένεια να μου βρει ο Δρεττάκης)
Το μεγαλύτερο μέρος του έτους 1566 (Ιbid)
Τον Ιανουάριο 1585 επί 15 ημέρες επικράτησαν θερμοκρασίες Ιουλίου (Ιbid, παρόμοια μαρτυρία υπάρχει και για την Αθήνα το 1835)
Το μεγαλύτερο μέρος του έτους 1596 και ιδίως το καλοκαίρι (Ιbid, πέθαναν ζώα, μετανάστευση)
Τον Ιούνιο 1599
Το καλοκαίρι 1611
Τον Ιούνιο 1620
Τον Ιούλιο 1625 με νότιους ανέμους (!)
Τον Μάιο-Ιούνιο 1630 με νότιους ανέμους
Την άνοιξη 1643 με νότιους ανέμους τον Μάιο και Ιούνιο (λιμός)
Την 30-5-1793 (=12/6ου) ο Olivier («Voyages dans l’Empire Othomane» αναφέρει ότι τα κανόνια ενός γαλλικού πολεμικού πλοίου που ναυλοχούσε στη Σούδα είχαν τόσο ζεσταθεί από αφόρητα ζεστό σφοδρό νότιο άνεμο, ώστε ήταν αδύνατο να τα αγκίξει άνθρωπος».
Την 10(= 23) Ιουλίου 1804, διήρκεσε 5 μέρες και χαρακτηρίστηκε εκείνη την εποχή πρωτοφανής («κάψες υπερβολικές, όπου δεν τις ενθυμείται κανείς άνθρωπος», Γεωργίου Νικολετάκη «Χρονικά», σε έργο του Θεοχ. Δεττοράκη «Νεοκρητικά Μελετήματα, Τ. Α, 2005, σελ. 42, 59)
Την 13(=26) Ιουλίου 1811 (ίδια πηγή)
Την 2 (= 15) Ιουλίου 1864 οπότε αναφέρονται και 4 νεκροί (Παρλαμάς, Κρητικά Χρονικά 1949)
Την 15 (= 28) Ιουνίου 1880 (Ibid)
Την 4 Δεκεμβρίου (= 17) 1864 «έγινεν ένας νότιος άνεμος άξιος να σημειωθεί δια την θερμότητα» (ό.π. σ. 322)
Την 20 Αυγούστου 1887 (ανυπολόγιστες ζημίες στη γεωργία και κτηνοτροφία, ξηρασία, Ibid)
Όπως είπαμε, τον Ιούνιο 1914 (ρεκόρ ζέστης) και 1916.
Την 14 Αυγούστου 1938
Την 20-24 Αυγούστου 1945
Την 22 Αυγούστου 1952 (ζημίες στα αμπέλια)
Την 22-23 Αυγούστου 1956 (με νότιο άνεμο, ζημίες στα αμπέλια)
Τον Αύγουστο 1959 (ζημιές αμπέλια)
Την 3-7-1960
Την 13-6-1969
Την 20-7-1973
Την 10 Ιουλίου 1977 (πέθαναν ζώα, ένας θάνατος στη Σαμαριά)
Την 16-6-1978
Την 25 έως 27 Ιουνίου 1982
Τον Ιούλιο (25-28) και την 8 Αύγουστο 1987 (αναφέρθηκαν λίγοι θάνατοι, ιδίως στη Δυτική Κρήτη)
Την 9 Ιουλίου 1992
Την 27 Ιουνίου και 18 Ιουλίου 1995
Την 3 και 4 Ιουλίου 1998 (λίβας, 44 C στη Σούδα – τέταρτη υψηλότερη τιμή, ζημίες στη γεωργία και κτηνοτροφία)
Την 12, 13 και 19 Αυγούστου 1999 με όμοιες ζημίες
Την 6, 9 και 12 Ιουλίου 2000
Την 11-12 Αυγουστου 2002 (έως 44,4 C στο Ηράκλειο – τρίτη υψηλότερη τιμή, με ασυνήθιστους νότιους ανέμους)
Τέλη (ιδίως 26) Ιουνίου 2007 (45o C στην Παλαιόχωρα – δεύτερη υψηλότερη τιμή, ζημίες, λίγοι θάνατοι)
Ετσι οι πλέον έντονοι καύσωνες με ζημίες ή και θύματα φαίνεται να σημειώθηκαν τα έτη 1565/6, 1596, 1643, 1804, 1864, 1880, 1887, 1914, 1952, 1956, 1959, 1977, 1987, 1998, 1999, 2002 και 2007
Β. Η ξηρασία έχει απασχολήσει περισσότερο τους συγγραφείς, ωστόσο οι πηγές δεν είναι πάντα σαφείς ως προς το παρελθόν. Για την Κρήτη μπορούμε να αναφέρομε τα παρακάτω στοιχεία, τα οποία αποδεικνύουν ότι η ξηρασία ανέκαθεν έπληττε περιοδικά την Κρήτη ακόμη και κατά τους χειμερινούς μήνες :
Την άνοιξη 1550 επικράτησε τρίμηνη ξηρασία στο νησί (Jean M. Grove - Annalisa Conterio ό.π.)
Aπό Νοέμβριο 1554 έως και Απρίλιο 1555 επικράτησε εξάμηνη ξηρασία, έλλειψη νερού, έβρεξε μόνο τον Μάιο (γενικευμένη σε Ελλάδα και Τουρκία, βλ. παραπάνω)
Την άνοιξη 1556, μετανάστευσαν κάτοικοι,
Τον χειμώνα και άνοιξη 1561-2
Τέλη χειμώνα-άνοιξη 1564-5, έλλειψη νερού, καύσωνες το καλοκαίρι (γενικευμένη ξηρασία σε Αιγαίο και Α. Μεσόγειο)
Τον χειμώνα 1565/6 που υπήρξε θερμός και ολόκληρο το έτος 1566 έως τέλη Νοεμβρίου, καύσωνες, έλλειψη νερού
Τον χειμώνα 1570-1 έως Μάρτιο
Την άνοιξη 1573
Τον χειμώνα 1577/8 και 1579/80 (η ξηρασία ήταν γενική σε όλη τη νησιωτική Ελλάδα, στο νησί επλήγη ιδίως η Μεσσαρά, βλ. Peter Schreiner “Die Byzantinischen Kleinchroniken” T. A’ σ. 508 χρον. αρ. 34).
)
Την άνοιξη 1583 με νότιους ανέμους
Τον χειμώνα 1589-90 και την άνοιξη 1590 (επί πέντε μήνες έπνεαν νότιοι άνεμοι, ακολούθησαν καταρρακτώδεις βροχές τον Ιούνιο). Σημειούται πάντως ότι ο χειμώνας 1590/1 και λιγότερο ο επόμενος 1591/2 υπήρξε, σύμφωνα με συγκλίνουσες πηγές, δριμύτατος και προκλήθηκε λιμός στον πληθυσμό του νησιού (Conterio, ό.π., Peter Schreiner ό.π. σ. 509 αρ. 36, χρονικό 65).
Τα έτη 1592 και 1593 (άρθρο Γιώργου Κιούση «Στα χρόνια της μεγάλης ξηρασίας», ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 18-1-2007, σύμφωνα με δενδροχρονολογικές μεθόδους)
Το καλοκαίρι 1594, οπότε συνεχείς νότιοι άνεμοι στο νησί (κοινή αναγραφή από Κιούση και Conterio !). Εβρεξε όμως καταρρακτωδώς τον Αύγουστο !
Την άνοιξη 1595.
Από Νοέμβριο 1595 μέχρι φθινόπωρο 1596 εκτός Μαρτίου, επικράτησαν καύσωνες (very hot streams), πείνα, πέθαναν ζώα, γενικευμένη ξηρασία σε ολόκληρη τη νησιωτική Ελλάδα, ομαδική μετανάστευση από τα νησιά)
Τον χειμώνα 1600-1 από Σεπτέμβριο 1600 έως και Ιανουάριο 1601
Τον χειμώνα 1603/4 και την άνοιξη 1604 (σε ολόκληρο το Αιγαίο)
Την Άνοιξη 1607
Ολο τον χειμώνα 1613-4 και την επόμενη άνοιξη
Τον χειμώνα 1620/1 (σε ολόκληρο το Ελληνικό Αρχιπέλαγος)
Την άνοιξη 1625 που ακολουθήθηκε από καύσωνες με νότιους ανέμους τον Ιούλιο (!)
Τον χειμώνα 1625-6 και την επόμενη άνοιξη (θερμοί νότιοι άνεμοι, έλλειψη νερού - μεταναστεύσεις αγροτών)
Τον χειμώνα-άνοιξη (πλην Μαίου) 1630-1
Την άνοιξη 1643 με καύσωνα και νότιους ανέμους τον Μάιο και Ιούνιο (λιμός στο νησί, γενικευμένη ξηρασία σε ολόκληρο το Ελληνικό Αρχιπέλαγος)
Το ίδιο τον χειμώνα 1643/4
Το 1657 (Ibid)
Το 1690 (Τουρκοκρατία, βλ. παραπάνω Conterio, με βάση αναγραφές του Νικ. Σταυρινίδη)
Το 1695 (Τουρκοκρατία, Conterio ως άνω)
Το 1716 (Κιούσης)
Το 1824 (Κιούσης)
Τον χειμώνα 1835 στην Αθήνα παρουσιάστηκε το φαινόμενο που αναφέρει η Conterio για την Κρήτη τον Ιανουάριο 1585 (επικράτησαν τόσο υψηλές θερμοκρασίες ώστε παρουσιάστηκαν κρούσματα … ηλίασης – βλέπομε ότι τίποτα δεν είναι απίθανο). Επειδή η Ανατολική προσήνεμη χώρα έχει ομοιότητες, οι θερμοκρασίες αυτές των Αθηνών πρέπει να εμφανίστηκαν και στην Κρήτη – ιδίως από τη στιγμή που το φαινόμενο δεν είναι πρωτοφανές, έστω και αν συμβαίνει κάθε 250 χρόνια.
Το 1870 («επικράτησεν ανομβρία και λειψυδρία μεγίστη μέχρι τις 7 Μαρτίου (…)», και στη συνέχεια πάλι μέχρι τέλη Δεκεμβρίου (= μέσα Ιανουαρίου 1871), λιτανείες, στέρεψαν οι πηγές και τα πηγάδια (Παρλαμάς, Κρητ. Χρον. 1949 σ. 324)
Το 1874, από μέσα Απριλίου και μετά, μεγίστη ξηρασία, νότιοι άνεμοι, λιτανείες (Παρλαμάς σ. 325).
Το 1878 «δεν έβρεξεν εις την Κρήτην από τον Απρίλιον μέχρι 13 (= 26) Δεκεμβρίου (…)» (Παρλαμάς σ. 330).
Το 1879 (ομοίως)
Ολο το έτος 1886 μέχρι σχεδόν αρχές Απριλίου 1887, μεγάλες ζημίες, θεωρήθηκε η μεγαλύτερη ξηρασία από αιώνων (Παρλαμάς ό.π. σ. 341).
Την άνοιξη 1898 ξηροί άνεμοι, ζέστη, λιτανείες. Η ξηρασία ήταν γενική, αφού το έτος αυτό παρατηρήθηκε στην Αθήνα η χαμηλότερη τιμή βροχόπτωσης της περιόδου 1861-1940 δηλαδή μόλις 115,7 χιλ (Η. Μαριολόπουλος, Το Κλίμα των Αθηνών, 1956, σ. 19).
Τα έτη 1935/6 και 1936/7 ήταν πολύ ξηρά, επικράτησε η μεγαλύτερη ανομβρία των τελευταίων δεκαετιών
Τον χειμώνα 1941/2 (Κιούσης)
Το 1947
Τον χειμώνα 1950/1 ( « )
Τον χειμώνα 1969/70 ( « )
Τον χειμώνα 1989/1990, που όλοι μας θυμόμαστε. Εγώ προσωπικά θυμάμαι τότε ότι ένας υπόγειος ποταμός στα Χανιά, η πρόσβαση στον οποίο ακόμα υπάρχει στην οδό Αναπαύσεως, σχεδόν σταμάτησε να ρέει, για πρώτη φορά τις τελευταίες δεκαετίες.
Τον χειμώνα 2000/1
Εν μέρει και κατά τόπους τον περασμένο χειμώνα 2007/8 (ιδίως επειδή ακολούθησε τον επίσης φτωχό του 2006/7).
Ετσι οι πλέον έντονες ξηρασίες φαίνεται να εκδηλώθηκαν τα έτη 1550, 1554/ 1555, 1556, 1564/5 και 1565/6, 1570-1 1577/8 και 1579/80, 1589-90, 1594, 1595/1596, 1600/1, 1603/4, 1613/4, 1620/1, 1625/6, 1630/1, 1643/4, 1690, 1695, 1870, 1874, 1878, 1886/7, 1898, 1935/6 και 1936/7, 1950/1, 1969/70, 1989/1990, 2000/1 και λιγότερο 2006/7 - 2007/8.
Κατά τον Γ. Κιούση «Από το 1860 έως το 2001 εκδηλώθηκαν δεκαπέντε τουλάχιστον πολύ ισχυρές ανομβρίες και ξηρασίες και πολύ περισσότερες μικρότερης έντασης, με αφετηρία έναρξης πάντοτε μεταξύ Οκτωβρίου και Ιανουαρίου».
Αρα, όλα να τα περιμένομε. Δεν θα πρόκειται όμως για πρωτοφανή φαινόμενα, διερωτώμαι μάλιστα αν μπορούμε ακόμα και να τα χαρακτηρίσομε ακραία….
Πολλά φιλιά
ΓΣ
22 σχόλια:
Θαυμάσια η αναδρομή Γιώργο! Μπράβο και πάλι.
Λίγες σημειώσεις:
Κάποια φαινόμενα όπως το περυσινό του Ιούνη 2007 κατά τη γνώμη μου "ΠΡΈΠΕΙ" να τα χαρακτηρίζουμε ακραία. Ήταν ακραία αφού είχαν και διάρκεια και ένταση πολύ πάνω από τα συνήθη, ακόμα και αν δεν είναι πρωτοφανή, που ίσως ΗΤΑΝ στην περίπτωση αυτή. Το πρωτοφανές έχει να κάνει με την κλίμακα του χρόνου που ο καθένας μας βάζει, κλίμακα πέρα από κάποιο όριο δεν έχει νόημα, είναι καλύτερο να μιλάμε για 30ετίες όπως συνηθίζουν οι ειδικοί για να "καταλαβαινόμαστε" και ας υπάρχουν οι ιστορικές αναφορές για ισχυρότερα φαινόμενα στο παρελθόν.
Και βέβαια οι αριθμητικές τιμές δεν αρκούν ως μέτρο για το ακραίο, πχ η μέγιστη θερμοκρασία. Για το Ηράκλειο έχω θεωρώ ως πλέον ακραίο καύσωνα αυτόν της 4ης Ιούλη 1998 (43,6 βαθμοί) λόγω της έντασής του και αυτόν του Ιούνη πέρυσι λόγω της διάρκειά του παρότι είχαμε το 45,7 του Ιούνη 1914 (άραγε με τι ρεύμα;) και το 44,4 με νοτιάδες του Αυγγούστου 2002. Ειδικά σε περιπτώσεις καυσώνων με νοτιά η μέγιστη τιμή είναι, λιγο πολύ, "παραπλανητική".
Μιχάλης Δρετάκης (με 1 ταυ!)
γεια σου ρε ορνιθολόγε ΔρεΤΤάκη..
Μιχάλη συμφωνώ ότι τα πάντα είναι σχετικά - ακόμη και η έννοια του "ακραίου". Συμφωνώ επίσης ότι οι τιμές καύσωνα στη βόρεια ακτή με νοτιά είναι παραπλανητικές - άλλο τόσο παραπλανητική βέβαια είναι η περυσινή τιμή της Παλαιόχωρας με καταβάτη βοριά, για να είμαστε δίκαιοι. Αλλά αυτό συμβαίνει και στην κεντρική Ελλάδα με λίβα.
Γνωρίζοντάς σε όμως θα περίμενα μάλλον να κάμεις μια άλλη παρατήρηση : Πως το γεγονός ότι από τις τέσσερεις μεγαλύτερες τιμές θερμοκρασίας των τελευταίων 100 περίπου ετών (1910 - 2008) οι τρεις παρατηρήθηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια, αυτό κάτι δείχνει. Αλλο θέμα το εάν και κατά πόσον αυτό το "κάτι" είναι περιοδικό φαινόμενο που οφείλεται στη φυσική μεταβλητότητα ή όχι, κάτι για το οποίο ο καθένας μας έχει τις απόψεις του. H αλήθεια είναι ότι αφού διάβασα τη μελέτη της Conterio κλονίστηκα αρκετά, ιδίως από τη στιγμή που αυτά που προέκυψαν συνέβησαν την εποχή της Μικρής Παγετώδους περιόδου, που θα περίμενε κανείς μονομερείς εκδηλώσεις άλλων φαινομένων ...
Και κάτι τελευταίο : Ο καύσωνας του Ιουνίου 1914 φαίνεται ότι επικράτησε επίσης με νότιο ρεύμα, σύμφωνα με το http://www.wetterzentrale.de/topkarten/fsslpeur.html (βλ. χάρτες 14-16/6/14).
ΓΣ
To κοίταξα αυτό του Ιουνίου 1914, πιθανότατα είχε κάποιο νοτιαδάκι αν και ο χάρτης είναι ασαφής. Γενικά είναι εντελώς απίθανο να κάνει πάνω από 40 στο Ηράκλειο χωρίς νοτιά. Οι 2 περιπτώσεις που το έκανε τα τελευταία χρόνια είναι ο περυσινός Ιούνης (οριακό με 40,8 στην Κνωσό αλλά όχι σε όλη την πόλη πάνω από 40 και "μόλις" 39,4 στο αεροδρόμιο) και βέβαια το "παρανοϊκό" 43,6 στις 4/7/98 που είχε και 40-50%ΣΥ. Αυτό το τελευταίο παραμένει για μένα ο ισχυρότερος καύσωνας που μας έτυχε στο Ηράκλειο αφού, λόγω νοτιά, ακόμα και το 44,4 του 2002 παλευόταν (8-10%ΣΥ).
Στο αεροδρόμιο Ηρακλείου μάλιστα, μήνα Ιούλιο, τα 40άρια είναι μόλις δύο, αυτό του 98 και ένα "σκέτο" 40 στις 20/7/73, με κλασική μεταφορά ζέστης Αφρικής και 28+ στα 850hpa, χωρίς νοτιά υποθέτω.
Το 44 για το αερ. Χανίων το 1998 είναι μάλλον λάθος Γιώργο, 43 ήταν η μέγιστη εκεί.
Στο site e-kairos.com του Γιάννη Καραγγιάννη αναφέρονται επίσης για Ιούλιο χωρίς ημερομηνία:
Palaeochora 46.2
Gortys 44.2
Ναι όντως, δεν είναι πάντα εύκολο να βρω ημερομηνία για τα ρεκόρ.
Γιάννη διόρθωσε το ρεκόρ 43 των Χανίων, 199θ αντί 1998 και του Ηρακλέιου το 40 είναι 20/7/73
Μιχάλη, τελικά ο μόνος τρόπος να λυθεί το μυστήριο με το 1914 είναι να βρούμε τα αρχεία του ΜΣΗ εκείνης της εποχής, αφού νομίζω ότι τουλάχιστον οι δύο από τους τρεις συγγραφείς που αναφέρουν την τιμή αυτή για τότε (Πλατάκης και Καραπιπέρης) πρέπει να την πήραν από εκεί. Ωστόσο ότι τότε επικράτησαν υψηλές θερμοκρασίες συνηγορεί - έστω ασθενώς - το ότι τον Ιούνιο 1914 επικρατούσε πολύ ψυχρός καιρός στη Γαλλία και ολόκληρη τη ΒΔ Ευρώπη.
Οσο για το 44 C του 1998 εγώ είχα πει ότι σημειώθηκε στη Σούδα, όχι στα Χανιά.
Σωστά εξάλλου επισήμανες τη διόρθωση στον Καραγιάννη, αφού δεν ανέφερε κάτι για τότε 1998).
Το το 40ρι του 1973 στο Ηράκλειο το θυμάμαι επειδή τότε ήμουν στη ΣΕΑΠ : Επικρατούσε υποπνέων νότιος άνεμος.
Τέλος να προσθέσω ότι σύμφωνα με τους Rackham – Moody, σ.50, την 9-7-1968 σημειώθηκαν 42 C στον Μύρτο Ιεράπετρας.
Στις 20/7/73 ήμουν 10χρονο παιδάκι, παραθεριστής στις Γούβες. Προσπάθησα να θυμηθώ αν ήταν αυτή τη φορά που ο πολύ ισχυρός νοτιάς μου πήρε το σωσίβιο στα βαθιά και γω έκανα απελπισμένη προσπάθεια να το κυνηγήσω (πάλι καλά που κατάφερα και γύρισα ανάποδα στο ρεύμα!). Μάλλον όμως ήταν στις 8/7/76, που ήμουν στα 12-13 και μπορούσα να κάνω το παράτολμο κολύμπι στα βαθιά, τότε είχε max 37 το Ηράκλειο με 22 βαθμούς στα 850hpa και κανονικό χαμηλό στα δυτικά μας! Στις 11/7/77 παρά τους 29 βαθμούς στα 850hpa πάλι 37 είχε το Ηράκλειο μέγιστη χωρίς όμως νοτιά... Οπότε αναρωτιέμαι γιατί με την ίδια θερμοκρασία στα 850 και χωρίς νοτιά πιάσαμε εκείνο το 43,6 στο Ηράκλειο το 1998...
Χανιά στα αρχεία του Καραγιάννη σημαίνει αεροδρόμιο αλλά Σούδα συχνά αναφέρεται ως το ίδιο στις πηγές του διαδικτύου και της ΕΜΥ, Κάκιστα! οπότε μπερδευόμαστε, εσύ το 44 της (αυθεντικής;) Σούδας πως το ξέρεις;
Μιχάλη στο tutiempo.net δίπλα στο Souda-airport υπάρχει η ίδια η Σούδα ως Souda-bay. Δεν ξέρω που ακριβώς βρίσκεται ο Σταθμός αυτός, νομίζω στον Ρ.Σ.. Το 1998 πάντως ελλείπει από τις σχετικές ενδείξεις. Εγώ την τιμή των 44 C τη βρήκα από τις εφημερίδες εκείνης της εποχής, οι οποίες κατέγραψαν όλες τις άλλες τιμές επακριβώς, οπότε σκέφτηκα ότι και της Σούδας το ίδιο ακριβείς θα ήταν. Επιπρόσθετα η περιοχή του μυχού του κόλπου της Σούδας - Ρ.Σ., για λόγους φυσικής διαμόρφωσης (κλειστή περιοχή, χωρίς επίδραση βοριά αλλά με αυξημένη επίδραση καταβάτη, πιο υγρή κλπ) έχει πάντα, όπως οι Χανιώτες από ανέκαθεν ξέραμε, περισσότερη ζέστη τόσο από την πόλη όσο και από το αεροδρόμιο. Ετσι και για τον λόγο αυτό θεώρησα την τιμή του 1 C παραπάνω σαν εύλογη.
ΓΣ
ΥΓ. Ο Καραγιάννης γιατί εξακολουθεί να μην βάζει την τιμή των Χανίων εκείνης της ημέρας ;
Μα γιατί ο Καραγιάννης κάνει τα μπανάκια του στο Ρέθυμνο!
Βλέποντας τις συντεταγμένες των σταθμών (που υποθέτω οτι είναι σε δεκαδική τιμή) στο tutiempo το "Souda BAY" είναι ακριβώς στο αεροδρόμιο δηλαδή στο Ακρωτήρι και όχι στο κόλπο της Σούδας! Ενώ το "Souda airport" βγαίνει να είναι από την περιοχή κάτω από το Καλάμι, κοντά στη ναυτική βάση, δηλαδή ως "Σούδα" ούτε αυτός μπορεί να αποδοθεί, όμως αποδίδει τις πραγματικές τιμές του σταθμού της ΕΜΥ στο Αεροδρόμιο, μύλος δηλαδή τα έχουν κάνει σαλάτα!
Ετσι θεωρώ οτι το 44 της πραγματικής Σούδας θα μπορούσε να ήταν μια τιμή από θερμόμετρο δρόμου (που κάλλιστα μπορεί να έγραφε και 48 εκείνη την ημέρα...) εκτός αν υπάρχει κάποιος άλλος σταθμός, νομίζω υπάρχει αυτός του ΕΘΙΑΓΕ αλλά τα στοιχεία του θα πρέπει να τα ψάξει κανένας Λέανδρος που έχει τα μέσα! Συμφωνώ οτι η Σούδα είναι πολύ "ηπειρωτική" εκ φύσεως περιοχή, για αυτό χιονίζει σχετικά ευκολότερα από τα Χανιά, δε φυσάει πολύ, πιάνει αναστροφές και βαρβάτες υγρασίες...
και κάτι επιπλέον...
ο καύσωνας του Ιουλίου 98 ήταν ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΟΣ και ΑΠΟΛΥΤΟΣ, ο ΟΡΙΣΜΟΣ του φαινομένου. Εδωσε 44 και η Μήλος εκείνη τη μέρα. Είχε τον ΟΡΙΣΜΟ της ΑΠΝΟΙΑΣ στο Κρητικό οπότε, ούτε καταβάτες ούτε κάποιο άλλο φαινόμενο έπαιξε ρόλο, νομίζω λοιπόν οτι μόνο η διαφορά υψομέτρου δικαολογεί διαφορές θερμοκρασίας, οπότε αν μιλάμε για σταθμό Σούδας-μυχού κόλπου το 44 αντιστοιχεί μια χαρά με το 43 του αεροδρομίου 140 μέτρα ψηλότερα με βάση τη βαρομετρική διαφορά και μόνο! Λογικά η Σούδα θα ήταν η θερμότερη περιοχή όλης της βόρειας Κρήτης, εκτός και αν ήταν οι Βρύσες εκείνη τη μέρα! Αντίθετα η νότια Κρήτη απολάμβανε κάποια εύνοια με αύρα του Λιβυκού πελάγους...
Μιας και έχει γυρίσει η συζήτηση γύρω από το σταθμό της "Σούδας" (το βάζω σε εισαγωγικά γιατί ο καθένας εννοεί ό,τι θέλει με τη λέξη Σούδα), θα επαναλάβω αυτό που είχα πει κάποια στιγμή, νομίζω, και στον Λέανδρο, ότι δηλαδή η περιοχή των Χανίων έχει ανάγκη επιτέλους από ένα σταθμό που δε θα βρίσκεται στο Ακρωτήρι αλλά στην ακτή του κόλπου των Χανίων. Τα δεδομένα που μας δίνουν όλοι οι μέχρι στιγμής σταθμοί δεν είναι αντιπροσωπευτικά του κλίματος της πόλης των Χανίων και της βόρειας ακτής, αλλά ενός πολύ πιο "ηπειρωτικού" μικροκλίματος το οποίο χαρακτηρίζει το Ακρωτήρι και τον Κόλπο της Σούδας. Και το χειρότερο είναι ότι ταυτίζεται το κλίμα αυτό με το κλίμα της ίδιας της πόλης. Υπάρχουν κάποιες ομοιότητες βέβαια, αλλα σε καμία περίπτωση δεν είναι ίδια η κατάσταση. Θα ήθελα πολύ π.χ. να είχαμε ένα davis στους Αγίους Αποστόλους ή στην Αγία Μαρίνα για να βλέπαμε και διαφορά μιας "αεράτης" περιοχής των Χανίων. Από τα πολύ ερασιτεχνικά μέσα που διαθέτω και τα οποία χρησιμοποιώ όσο γίνεται πιο σωστά βλέπω καθημερινά στο Δαράτσο όπου μένω ότι οι θερμοκρασίες είναι περίπου 2 βαθμούς κάτω από αυτές που δίνει την ίδια στιγμή το Αεροδρόμιο και το Πολυτεχνείο ακόμα και τις νυχτερινές ώρες. Ξέρω βέβαια ότι η εγκατάσταση ενός νέου σταθμού στα δυτικά των Χανίων δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα. Μακάρι όμως να αποκτήσουμε κάποια στιγμή.
Το άριστο, Παναγιώτη, θα ήταν να λειτουργήσει σαν ολοκληρωμένος σταθμός το 'παρατηρητήριο" στο λιμάνι, όπου τώρα βρίσκεται η περίφημη (και πανέμορφη) κάμερα. Εξάλλου αυτή λειτουργεί σε σημείο που μπορεί να την ελέγχει ο Μ. Λέκκας.
ΓΣ
Συμφωνώ απόλυτα. Δεν είχα σκεφτεί αυτή τη δυνατότητα.
Πληροφορία Λέανδρου πολύ σημαντική: Σούδα-Εθιάγε στις 26/6/2007 45oC! Ρεκόρ 20ετίας. (Η πραγματική Σούδα!)
Ο σταθμός των Χανίων στο Πολυτεχνείο είναι στο ιδεατό σημείο.
Συνδυάζει την ηπειρωτικότητα που έτσι κι αλλιώς έχουν τα Χανιά (Ακρωτήρι, Σούδα, Μουρνιές, Βαμβακόπουλο) με την θαλάσσια επιρροή που έχει το λιμάνι και το κέντρο. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι τα στοιχεία που δίνει ο σταθμός του Πολυτεχνείου, συμβαδίζουν απόλυτα με αυτά της ΕΜΥ-αεροδρομίου, κάτι που έχουμε τσεκάρει επιμελώς στατιστικά με τον κ. Λέκκα.
Επίσης, ο σταθμός στο Πολυτεχνείο έχει στηθεί σύμφωνα με τις μετεωρολογικές προδιαγραφές και παρέχεται πολύ καλή υποστήριξη από το πανεπιστήμιο. Αντίστοιχα παρέχει άμεσα δεδομένα στους φοιτητές των μαθημάτων της μετεωορολογίας.
Τέλος, τα στοιχεία του σταθμού του ΕΑΑ είναι απολύτως συγκρήσιμα με αυτά της ΕΜΥ που κρατούν από το 1960, αφού μιλάμε για πολύ κοντινές περιοχές.
Σταθμός από το ΕΑΑ στα Χανιά δεν μπαίνει άλλος, η κάμερα δεν έχει καμία σχέση, βρίσκεται σε ξενοδοχείο και αποφασίσαμε με τον κ. Λέκκα να την βάλουμε για τουριστικούς, συναισθηματικούς και τέλος μετεωρολογικούς λόγους.
Πάντως αν κάποιος ιδιώτης, ή όποιος άλλος πλην ΕΑΑ, βάλλει σταθμό στα "πραγματικά" Χανιά (ούτε στο Δαράτσο, ούτε στις Μουρνιές, ούτε στη Σούδα) αλλά στα χαμηλά παραθαλλάσσια (όχι στο λιμάνι πάντως) θα βλέπει λίγο διαφορετικές τιμές από το Πολυτεχνείο: αρκετά πάνω σε υγρασία, μικρότερο εύρος θερμοκρασιών, ασθενέστερους ανέμους και μικρότερη ποσότητα υετού, δεν συμφωνείς Λέανδρε;
Στο Ηράκλειο (πόλη) είμαστε περίπου εντάξει με 3 davis αλλά ένας σταθμός στα δυτικά λείπει για να αναδείξει τις σημαντικές διαφορές τουλάχιστον σε υετό.
Δεν έχω καταλάβει την ακριβή διόρθωση που πρέπει να γίνει για τα Χανιά (αεροδρόμιο). Επίσης, όταν αναφέρομαι σε αεροδρόμιο γράφω πάντα /ΑΡ για όλες τις πόλεις και όχι μόνο για τα Χανιά. Το ότι είναι το αεροδρόμιο των Χανίων δεν αλλάζει, ακόμα και αν βρισκόταν 50 km μακριά απ' την πόλη (επομένως θα παραμείνει ως έχει η ονομασία, Chania/AP).
Η διόρθωση λοιπόν; Τώρα στο site έχω 43,0C στις 3/7/1988. Πρόκειται, προφανώς, για 3/7/1998; Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει ένα λάθος και στα comments της βάσης, το "also 43.0C on 3/7/1988", που πρέπει, προφανώς, να διαγραφεί τελείως. Η διόρθωση, όπως έχει δοθεί στα παρόντα σχόλια, δεν βοηθάει γιατί περιέχει λάθη. Σε περίπτωση των -καλοδεχούμενων πάντα- διορθώσεων, παρακαλώ στο μέλλον να μού αποστέλλετε e-mail (κι όχι σχόλιο εδώ, που πιθανότατα δεν θα δω), με τα ονόματα σταθμού, μήνα, μέγιστη ή ελάχιστη που αναγράφεται ήδη, μέγιστη ή ελάχιστη που πρέπει να αναγραφεί, σχόλιο που πρέπει να διορθωθεί.
bye :)
Δεν ξέρω αν το δείτε αλλά πιθανότατα 2023 να είναι η χειρότερη ξηρασία από το 1989!( Που η τριετία τότε ήταν εξίσου χαλιά ) Γενικά η τριετία 21-23 έχει κάνει πολύ λίγες βροχές. Πιθανόν να πάει έτσι η δεκαετία μιας και κάνει κύκλους ο καιρός. Πάντως η Μέση όροι έχουν πέσει κατά ~250μμ από τον μέσο όρο της δεκαετίας του 90 και πιθανόν πάμε για νέα πτώση μέσου όρου!
Δημοσίευση σχολίου